چکیده:
اقتصاددانان مسلمان درباره تقاضای پول در اقتصاد اسلامی با یکدیگر اختلاف نظر دارند. منشأ این اختلاف،
کارکرد پول به صورت ذخیره ارزش به مفهوم کینزی آن است. در این مقاله، ابتدا نظریات اقتصاددانان مسلمان درباره
کارکرد ذخیره ارزش پول بررسی و نقد شده و با توجه به جواز کنز پول به مفهوم اقتصادی آن و جواز بورسبازی در
چارچوب احکام شریعت به این نتیجه رسیدیم که نگهداری پول به انگیزه بورسبازی در چارچوب شریعت جایز
است؛ پس میتوان گفت: در اقتصاد اسلامی، تقاضای پول به انگیزه بورسبازی وجود دارد. پس از آن بر نظریههای
تقاضای پول در اقتصاد اسلامی که به وسیله اقتصاددانان مسلمان ارائه شده، مروری اجمالی کرده و سرانجام، مورد نظر
خود را ابتدا از دیدگاه خرد و سپس از دیدگاه کلان ارائه کردهایم.
The demand for money has been a controversial debate among Muslim economists. The function of money as a value reserve in its Keynesian concept is the source of this disagreement. The paper reviews Islamic economists' views regarding the function of money as a value reserve. In view of fact that hoarding of money in economic terms and speculation is not prohibited in Shariah framework the author concludes that demanding money for speculative purposes is lawful in Shariah. Thus، there is a speculative demand for money in Islamic economy. The author studies the theories of demand for money by Islamic economists in brief and presents his favorite theory from both micro and macroeconomic perspectives
خلاصه ماشینی:
در این مقاله، ابتدا نظریات اقتصاددانان مسلمان درباره کارکرد ذخیره ارزش پول بررسی و نقد شده و با توجه به جواز کنز پول به مفهوم اقتصادی آن و جواز بورسبازی در چارچوب احکام شریعت به این نتیجه رسیدیم که نگهداری پول به انگیزه بورسبازی در چارچوب شریعت جایز است؛ پس میتوان گفت: در اقتصاد اسلامی، تقاضای پول به انگیزه بورسبازی وجود دارد.
وی با فرض این که فقط دو نوع دارایی در اقتصاد وجود دارد و با استفاده از روش تراز سبد دارایی، تابع تقاضای پول به انگیزه کسب در آمد را به صورت ذیل ارائه مینماید: (13) که در آن pe0 نرخ سود انتظاری ناشی از سرمایه گذاری وr سهم سود صاحب سهام میباشد بنابراین تقاضایپول چنین است: (19) (14) تقاضای ماندههای حقیقی پول (نظریه برگزیده) چنان که پیش از این گذشت، در اسلام، بورس بازی در چارچوب قوانین شرع تا وقتی مخالف مصالح عمومی نباشد، جایز است.
همچنین کنز پول، به مفهوم اقتصادی آن، یعنی خارج کردن پول از جریان گردش تا هنگامی که به تجمع ثروت بیش از حد مجاز نینجامد، محذور شرعی ندارد؛ بنابراین ما نیز همچون گروه دوم از اقتصاددانان معتقدیم که در اقتصاد اسلامی، تقاضای پول به انگیزه بورس بازی وجود دارد و به همین دلیل، تعادل در بازار دارایی باید مستقل از تعادل در بازار کالا و خدمات بررسی شود؛ از این رو، برای نشان دادن تعادل همزمان بازار کالا و خدمات و بازار دارایی و استخراج تقاضای کل، از الگوی IS-LM میتوان استفاده کرد.