چکیده:
امام خمینی (ره) عالمی شیعی است که با فهم عمیق از آموزه های دینی، مبانی فکری خود را در قالب یک مدل حکومتی با عنوان «جمهوری اسلامی» پیاده کرد. اندیشه های امام مبتنی بر بنیان های دینی و قرآنی و فقه جواهری امام جعفرصادق (ع) است و تاثیری عمیق و ماندگار در تاریخ تحولات ایران داشته و دارد. در این مقاله، با بازخوانی اندیشه سیاسی امام خمینی، ضمن برشمردن برخی نوآوری های ایشان در اندیشه سیاسی، نسبت این اندیشه با اندیشه های اصلاح گرایانه و همچنین، اصول گرایانه بررسی می شود و در نظر داریم از مدل اندیشه سیاسی امام خمینی با عنوان «اصلاح گرایانه متکاملی» که در اصلاحات اصولی ریشه دارد، در قبال نظریات فوق دفاع کنیم.
خلاصه ماشینی:
"پیش از پرداختن به محورهای اصلاحات مورد نظر،یادآوری این نکته لازم مینماید کهدر فاصلۀ 25 سال از رحلت پیامبر اکرم(ص)تا زمامداری امام علی(ع)،نظام حکومتی ومردم مسلمان به دلیل گسترش فوق العادۀ قلمرو اسلام در سایۀ فتوحات اسلامی وجاری شدن سیل غنایم به سوی مدینه و نیز،برخورد با تمدنها و فرهنگهای گوناگون،تاحدودی،از معارف زلال توحیدی و منش ارزشمدار پیشین فاصله گرفتند،به نحوی که با در الگوی اسلامی،اساس قدرت در حکومت بر مبنای دین و اجرای احکام الهی بارسیدن به مرتبۀ عدل در بین مردم صورت میگرفت.
پیش از پرداختن به محورهای اصلاحات مورد نظر،یادآوری این نکته لازم مینماید کهدر فاصلۀ 25 سال از رحلت پیامبر اکرم(ص)تا زمامداری امام علی(ع)،نظام حکومتی ومردم مسلمان به دلیل گسترش فوق العادۀ قلمرو اسلام در سایۀ فتوحات اسلامی وجاری شدن سیل غنایم به سوی مدینه و نیز،برخورد با تمدنها و فرهنگهای گوناگون،تاحدودی،از معارف زلال توحیدی و منش ارزشمدار پیشین فاصله گرفتند،به نحوی که با تقابل حکومت شام(منصوب دورۀ خلفای اهل سنت)با آل الله و امیر المؤمنین(ع)،طایفهگرایی،تمول و ثروت،و تملق و ریاکاری تا حدودی جای اصل تقوا،عدالت،سابقۀجهاد و توان علمی را گرفت.
ایشان منش و روش سیاسی خود را با تذکراتناصحانه به حاکمیت شروع میکند و در نهایت،براساس شرایط زمان و مکان و فراهم آمدنزمینۀ سیاسی و اجتماعی در جامعه،اوصاف الگوی مورد نظر خود را برای حکومت دینی درزمان غیبت معصوم(عج)با استدلال ارائه میکند و میگوید: همان ولایتی که برای رسول اکرم(ص)و امام معصوم(ع)در تشکیل حکومت هم هست،پس از ثبوت این مطلب،لازم است که فقها،اجتماعا یا انفرادا،برای اجرای حدود و حفظثغور،نظام حکومت شرعی تشکیل دهند."