چکیده:
بمبئی از شهرهای بسیار مهم بندری و تجاری ایالت مهار اشترای هند است. این شهر در قرن سوم قبل از میلاد جزء امپراطوری ماوریا بود. اکبرشاه، پادشاه مغولی هند بخش شمالی آن را ضمیمه ی قلمرو خود کرد. در سال 1534م پرتقالی ها آن را به تصرف خود درآوردند و در سال 1661م آن را به انگلستان واگذار نمودند. این شهر در فاصله ی سال های 1668ـ 1858م مرکز اصلی شرکت هند شرقی بریتانیا بود. آثار فراوانی از دوره ی حکومت مسلمانان و سپس حکومت انگلیسی ها در بمبئی به یادگار مانده که آن را مورد توجه گردش گران سراسر جهان قرار داده است. وجود پارسیان هند و جایگاه آنان در شهر بمبئی نیز از مطالب مهم و قابل بررسی در این شهر می باشد. مقاله ی حاضر کوششی ست برای شناساندن یکی از بنادر صنعتی، تجاری، فرهنگی و دیدنی هند که روزی از نظر انگلستان «دروازه ی هند» بود.
خلاصه ماشینی:
"هفت شرکت عمده هندی که از شهرت آسیایی و بینالمللی برخوردارند، در بمبئی متمرکز هستند و از این قرارند: 1) شرکت تاتا که یکی از بزرگ ترین و ثروتمندترین شرکتهای هندی محسوب میشود و در زمینههای مختلف فعالیت دارد.
ایرانیان در بمبئی پارسیان هند بازماندگان بیش از دویست تن از زرتشتیانی هستند که حدود سیصد سال بعد از شکست امپراطوری ساسانی از اعراب(641م) یعنی در سال 936 م بنا به پیشنهاد یکی از موبدان خود به نام دستور با دو کشتی وارد گجرات شدند که داستان ورود آن ها را چنین نقل کرده اند: حاکم وقت «جادی رانا» با ارسال یک کاسه پر از شیر به آن ها فهماند که سرزمینش از جمعیت پر است.
به دلیل حضور ایرانیان در پونا اکثر دانشجویان ایرانی جذب دانشگاه های این شهر میشوند نتیجه کشور هند فراز و نشیب های بسیاری را پشت سرگذارده و با وجود جمعیت بیش از یک میلیاردی خود در سال های اخیر شاهد تحولات بسیار بزرگ و قابل توجهی در عرصه های گوناگون علمی و صنعتی و اقتصادی بوده است، بمبئی به عنوان یکی از شهرهای بزرگ و مهم صنعتی و تجاری هند مرکز فن آوری و صنایع فعال این کشور است و از نظر فرهنگی نیز با ما ایرانیان مقارنت دارد آن چنان که پارسیان هند را هم مجذوب ساخته و در خود جای داده است آشنایی با این شهر و دستاوردهای آن در زمینه های مختلف علمی، صنعتی و اقتصادی و فرهنگی ضرورت ارتباط بیش تر و همه جانبه با دولت هند را روشن می سازد."