خلاصه ماشینی:
"بررسی نظیریه ابن تیمیه در انکار شاگردی ابن عباس نزد امام علی علیه السلام،و نقد آن باتکیه بر منابع أهل سنت1 دکتر محسن رفیعی2دکتر معصومه شریعی3 چکیده {IBمرجعیت علمی امام علی علیه السلام،از جمله مسائل مطرح در جامعۀ اسلامی پس از رسولخدا صلی الله علیه و اله و سلم بوده است،به گونهای که از دیرباز،اذهان بسیاری از محدثان،مفسران متکلمان،فقیهانو تاریخنگاران را به خود معطوف نموده است.
این در حالیاست که بنا به اعتراف منابع أهل سنت،ابن عباس همواره تصریح کرده که سرچشمۀ دانش وی درتفسیر،امام علی علیه السلام بوده و آن حضرت را برترین استاد خویش پس از رسول خدا صلی الله علیه و اله و سلم معرفیکرده است.
شرط موفقیت در تبیین این مسئله،آن است کهمعلوم شود -آیا ابن عباس نزد امام علی علیه السلام شاگردی کرده است یا نه؟منابع اهل سنت در این باره چهمیگویند؟نظریۀ ابن تیمیه در این باره،تا چه اندازه با واقعیت،مطابقت دارد؟و نقدهای وارد برابن تیمیه چیست؟ پاسخ مثبت یا منفی به پرسشهای یاد شده،افزون بر این که میزان درستی یا نادرستی نظریۀابن تیمیه را هویدا میسازد،گوشهای از جایگاه امام علی علیه السلام را نیز در مرجعیت علمی امت پس ازرسول خدا صلی الله علیه و اله و سلم روشن خواهد کرد.
ک:محمد بن عبد الوهاب،1408 ق،ج 4،ص 63 و64)؛نزولآیۀ«مباهله»را در خصوص أهل بیت علیهم السلام نمیپذیرد(ابن تیمیه حرانی،پیشین،ج 4،ص 52-55)؛حدیث«ثقلین»را تضعیف و توجیه میکند(پیشین،ج 4،ص 165)؛حدیث«سفینه»را تضعیف نمودهو ادعا میکند که هیچ إسناد صحیحی برای آن شناخته نمیشود(پیشین،ص 165 و 166)؛حدیث«باب»را تکذیب میکند(پیشین،ص 216 و 217)؛حدیث«أقضاکم علی»را تضعیف میکند(پیشین،ص 216-252)؛حدیث«سلونی»را توجیه میکند(پیشین،ص 248-250)؛ماجرای مشهور«مجنونه»(پیشین،ج 3،ص 221-223)و«زنی که شش ماهه زاییده بود»(پیشین،ص 238 و 239)ورجم آنها توسط عمر را توجیه میکند و برای این سخن خلیفۀ دوم:«لو لا علی لهلک عمر»-کهبارها در پی قضاوتهای شگفت امام علی علیه السلام به زبان آورده است-توجیههای بدتر میآورد."