چکیده:
تحولات سریع و پویایی بازارهای رقابتی دستیابی به انعطافپذیری را برای سازمانها بیش از گذشته ضروری کرده است. انعطافپذیری پدیدهای خودجوش و غیر ارادی نیست، بلکه سازمانها باید عوامل اثرگذار بر انعطافپذیری را شناسایی و آنها را ایجاد کنند. این تحقیق با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر انعطافپذیری و تبیین آنها و تأثیر انعطافپذیری بر عملکرد سازمانی انجام شده است. در این تحقیق الگوها و چارچوبهای موجود برای انعطافپذیری سازمانی بررسی میشوند. سپس قابلیتهای سازمانی و مدیریتی مورد نیاز برای انعطافپذیری سازمانی شناسایی و انواع مختلف انعطافپذیری در سازمانها طبقهبندی میگردند. در نتیجه الگویی برای انعطافپذیری سازمانی ارائه می شود که در آن رابطه بین انعطافپذیری سازمانی و عملکرد سازمانی تبیین میگردد. براساس این الگو میتوان انعطافپذیری را اندازهگیری کرد و بهبود بخشید. بر اساس نتایج مقاله اثر پنج قابلیت سازمانی شامل ویژگیهای تیم مدیریت، الگوی تصمیمگیری، فرهنگ سازمانی، شناخت شرایط محیط و هویت سازمانی مورد تأیید قرار گرفت و اثر انعطافپذیری سازمانی شامل دو بعد انعطافپذیری عملیاتی و انعطافپذیری راهبردی بر عملکرد سازمانی نیز آشکار گردید.
خلاصه ماشینی:
"الگوی عوامل تعیینکننده انعطافپذیری سازمانی براساس نتایج بهدست آمده از مطالعات "پتی گرو و هاتوم"(Hatum and Pettigrew, 2006, p115) پنج عامل تعیینکننده انعطافپذیری سازمانی بهعنوان مجموعهای از قابلیتهای سازمانی و مدیریتی شناسائی شدهاند که بر اساس این عوامل برخی شرکتها میتوانند خود را با تغییرات یک محیط رقابتی شدید، منطبق کنند، که عبارتاند از 1)شاخصهای تیم مدیریت، 2)الگوی تصمیمگیری، 3)فرهنگ سازمانی، 4) شناخت شرایط محیط و 5)هویت سازمانی.
پنج منطق طبقهبندی مختلف برای انعطافپذیری تولید در آثار دیگران یافت میشود: الف) طبقهبندی افقی ب) طبقه بندی عمودی یا سلسله مراتبی ج)طبقه بندی زمان د) طبقهبندی بر مبنای هدف تغییر د)طبقهبندی ترکیبی (Toni & Tonchia,2005,p528) انعطافپذیری عملیاتی در این تحقیق بهعنوان یک متغیر مکنون است و برای اندازهگیری آن نیاز به شاخصهای قابل مشاهده و اندازهگیری داریم.
بنابر نتایج بهدست آمده، فرضیه اول تحقیق مورد تایید قرار گرفت که انعطافپذیری سازمانی پدیدهای چند بعدی است شامل ویژگیهای تیم مدیریت، الگوی تصمیمگیری، فرهنگ سازمانی، شناخت شرایط محیط، هویت سازمانی که قابلیت انعطافپذیری سازمان را تبیین میکند.
بنابر نتایج حاصل، داشتن تیم مدیریت با ترکیب مناسب و مختلفی از لحاظ: سن، تجربه و سابقه کار در صنایع مختلف، تمرکز در سطح استراتژیک و تمرکز کمتر در سطح عملیاتی تصمیمگیریها، ایجاد فرهنگ سازمانی نسبتا مستقل از فرهنگ صنعت، زیر نظر داشتن محیط و بررسی رخدادها و حوادث با استفاده از سیستمهای رسمی و غیررسمی و داشتن هویت سازمانی قوی و ارزشهای محوری مناسب، در انعطافپذیری سازمانها مؤثر است."