خلاصه ماشینی:
"مگر آنها دارای چه خصوصیاتی بودهاند که چنیناعجازی آفریدهاند؟ پاسخ این است که انسان بر فطرت خداخواهی و خداجویی آفریده شده است وپیامبران و سایر برگزیدگان الهی،خود در جهت این فطرت پاک هستند و انسانها را نیزبدان میخوانند و خداوند به آنها و خصوصیات و اخلاق آنها آگاه بوده است و آنها را بربسیاری برتری داده است{/«و فضلناهم علی کثیر ممن خلقنا تفضیلا»/}(الاسراء،70/17)و نیز آیات:«الاسراء،55/17؛النمل،15/27)و این چنین آنها را به مقام بعثت،امامت و...
آنچه از ملاکهای گزینش در آیات قرآن کریم ذکر گردیده است عبارتند از:سربلندیدر ابتلاء و امتحان،اخلاص،امربهمعروف و نهیازمنکر،کثرت رجوع به خدا-بندگاناواب-احسان،بیتوقعی،اسلام،ایمان،عبودیت،حنیف بودن،قنوت و اطاعت-قانتین-،دعا،شکر،صبر،پاکدامنی و عفت،صدق،صلاح،اینها خصوصیاتی است که به صراحتو روشنی در کنار موضوع گزینش این افراد در آیات شریفه مطرح شده است و به طورمستقیم به انتخاب آنها از سوی خداوند مربوط میشود.
و دوم:اینکه آنها عبادی هستند که مخصوص خداوند و ملک اختصاصیاویند«عباد الله»یا«عبادک المخلصین»:یک بار با واژه مخلص از حضرت موسی(ع)یادشده است؛سوره مریم آیه 51،و یکبار با واژه مخلصین،حضرت یوسف(ع)مورد نظر استسوره یوسف آیه 24،نکته مهمی که مشاهده میشود اینکه در بیشتر این آیات بندگان مخلصاز یک حکم کلی استثنا شدهاند و این بیانگر امتیازات و برتریهای مخلصین نسبت به سایرمردم است.
بهسختی میتوان یک مبنا را به عنوان ملاک اصلی مطرح نمود چرا که بعضی از این مبانیرابطهای بسیار نزدیک دارند اما به نظر میرسد ملاک اسلام رابطه مستقیم و تطبیق کامل بامقام اصطفاء را داراست این انسان که جامع صفات نیک است و پیوسته به سوی خدا گامبرمیدارد باید بتواند دیگر انسانها را نیز با خود به همراه ببرد."