چکیده:
هدف: پژوهش حاضر بررسی زیرساخت های اطلاعاتی موجود در کتابخانه های مدارس دولتی و غیرانتفاعی دوره ی متوسطه و پیش دانشگاهی شهر همدان می باشد. روش شناسی: روش این پژوهش پیمایشی ـ توصیفی است شیوع و ابزار در نظر گرفته شده برای جمع آوری اطلاعات در این پژوهش، پرسشنامه است. جامعه آماری مورد مطالعه را 63 کتابخانه آموزشگاهی تشکیل میدهد که حجم نمونه برابر با حجم جامعه در نظر گرفته شده است. یافته های پژوهش: حاکی از آن است که 80درصد از مدارس مورد مطالعه دارای کتابخانه مستقل هستند و 18 درصد نیز فاقد کتابخانه مستقل میباشند. مدارسی که فاقد فضای مستقلی برای کتابخانه میباشند عمدتا از اتاق پرورشی و نمازخانه مدارس (6/5درصد) استفاده مینمایند. بیش از70درصد مدارس از نظر تجهیزات در سطح پایینی قرار دارند. حدود 55درصد مدارس کتابدار مستقل ندارند و خدمات کتابخانه توسط معاون (مربی) پرورشی انجام می شود. در کلیه مدارس مورد مطالعه، کتابخانههابودجه تعریف شده سالانه ندارند و نحوهی تامین بودجه کتابخانهها از طریق سرانه مدارس، و اهدا و زمان تخصیص بودجه به صورت مقطعی و بر اساس نیاز صورت میگیرد. گروه تعیین انتخاب مجموعه ی کتابخانه از دانش آموزان و آموزگاران نیز نظر سنجی می کنند. از لحاظ پوشش موضوعی بیشترین درصد کتابها به دین و مذهب (87درصد) و کمترین درصد رایانه (4درصد) میباشد. در 63درصد مدارس شیوه دسترسی به منابع از طریق قفسه باز انجام میگیرد. نتیجه گیری: نتایج به دست آمده بیانگر ان است که زیرساخت های خدمات اطلاعاتی در کتابخانه های آموزشگاهی از نظر فضا، بودجه، تجهیزات، نیروی انسانی، مجموعه سازی، ارائه خدمات و خط مشی مطلوب نمی باشد.
خلاصه ماشینی:
"برای نیل به هدف کلی این پژوهش،اهداف جزئی به شرح ذیل مطرحمیگردد: 1-شناسایی نظام توزیع و تخصیص نیروی انسانی در کتابخانههای آموزشگاهی؛ 2-تعیین فضای مورد نیاز در کتابخانههای آموزشگاهی؛ 3-آگاهی از بودجه تخصیص یافته به کتابخانهها؛ 4-بررسی وضعیت تجهیزات کتابخانهها در مدارس؛ 5-بررسی شیوههای ارائه خدمات اطلاعاتی در کتابخانههای فوق؛ 6-بررسی و کمی منابع کتابخانهای و الکترونیکی موجود در کتابخانههای مدارس.
سئوالهای اساسی پژوهش 1-وضعیت ساختمان،تجهیزات و فضا در کتابخانههای جامعه پژوهش چگونه است؟ 2-توزیع و تخصیص نیروی انسانی در کتابخانههای مدارس چگونه است؟ 3-بودجه سالانه کتابخانه به چه صورت تأمین میشود؟ 4-شیوههای انتخاب و تهیه منابع موجود در کتابخانههای این مدارس به چه صورت است؟ 5-ارائه خدمات در این کتابخانهها به چه صورت است؟ روششناسی نوع تحقیق کاربردی و براساس طرح تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی است.
توزیع و تخصیص نیروی انسانی در کتابخانههای مدارس چگونه است؟ جدول 5-توزیع فراوانی و درصد وضعیت مدارس از نظر نیروی کتابدار (به تصویر صفحه مراجعه شود) اطلاعات جدول 5 حاکی از آن است که 44 درصد از مدارس دارای کتابدار مستقل میباشند(نیرویی که صرفا به امور مربوطبه کتابخانه و کتابداری پردازد)و این در حالی است که 55 درصد نیز فاقد کتابدار مستقل میباشند.
بودجه سالانه کتابخانه به چه صورت تامین میشود؟ جدول 7-توزیع فراوانی و درصد وضعیت بودجه کتابخانههای مدارس (به تصویر صفحه مراجعه شود)با توجه به جدول 7 میتوان بیان نمود در کلیه مدارس مورد مطالعه کتابخانهها فاقد بودجه تعریف شده سالانه میباشند."