چکیده:
زمینه و هدف:
سوختگی هنوز عوارض مرگ و میر قابل توجهی در ایران ایجاد میکند.با هدف کمک به پیشگیری از تلفات سوختگی، اپیدمیولوژی سوختگیهای منجر به فوت در تهران مورد تحقیق قرار گرفت.
روش بررسی:
در یک مطالعه گذشتهنگر که با روش سرشماری و بر اساس معاینات پس از مرگ همراه با بررسی اطلاعات بالینی و قضایی انجام شد، تجزیه و تحلیل اپیدمیولوژیک مرگ و میر و اتیولوژی مرگهای ناشی از سوختگی قربانیانی که در فاصله زمانی ابتدا تا انتهای سال 1384 به پزشکی قانونی تهران ارجاع شدند(388 نفر)، به اجرا درآمد و نتایج کلی با اطلاعات پنج سال گذشته مقایسه گردید.
یافتهها:
بروز کلی مرگهای ناشی از سوختگی در استان تهران 3/3 در هر 100000 نفر در سال بود.میانگین سنی قربانیان 8/27 سال(دامنه از 4 ماهگی تا 77 سالگی)بود و 24% آنها کمتر از 19 سال سن داشتند.61%از کل قربانیان مذکر و 39% مؤنث بود(5/1 {L F/M L}).بالاترین بروز (4/30%)در گروه سنی 21 تا 30 سالگی مشاهده شد.وسعت سوختگی منجر به مرگ در اکثر موارد(6/86% موارد)بالاتر از 40% کل سطح بدن بود و با مدت بستری در بیمارستان همبستگی منفی معنیداری داشت.عامل سوختگی در عمده موارد(7/90%)آتشسوزی بود.شایعترین علت سوختگی، حادثه(74%)بود و پس از آن خودسوزی با 2/16% جنایت با 6/2% و علل نامشخص با 2/7% کل موارد، در مرتبههای بعدی قرار گرفتند.نرخ خودکشی در افراد 11 ساله و بالاتر در زنان 7/22%(34 نفر از 150 نفر)و در مردان 13% (27 نفر از 208 نفر)بود.منازل، شایعترین(1/71%)محل وقوع سوختگی بودند و علت عمده آن حوادث آتشسوزی ناشی از مواد نفتی و گاز بود.میانگین مدت بستری بیماران تا زمان فوت 10 روز بود.
نتیجهگیری:
عوامل مؤثر در افزایش مرگ و میر شامل خودسوزی، اندازه سوختگی، ضایعات استنشاقی و سوختگیهای ناشی از آتشسوزی میباشند.اغلب سوختگیها در اثر حوادث خانگی رخ داده و لذا قابل پیشگیری هستند.والدین نقش مهمی در پیشگیری از سوختگیهای اطفال، که مستعد سوختگی هستند، دارند.مطبوعات و سایر رسانهها نیز باید در توسعه آموزش عمومی جهت پیشگیری از سوختگی نقش فعال تری به عهده گیرند.مرگ و میر ناشی از سوختگی طی پنج سال گذشته در کل کشور و استان تهران سیر نزولی داشته است، که باید آن را نشانهای از موفقیت خدمات بهداشتی و درمانی در کشور دانست.
خلاصه ماشینی:
"عامل ایجاد سوختگیآتش(352 نفر) سوختگیهای ناشی از آتش سوزی که شامل 7/90% از کل افراد مورد مطالعه بود، از نظر محل وقوع، سن، جنس، علت وقوع و سایر پارامترهای مورد بررسی، از فراوانی کلی نتایج مطالعه پیروی کردند، که با توجه به اینکه شایعترین عامل سوختگی نیز بودند، این همخوانی نتایج، یافتهای قابل انتظار است.
بین جنسیت قربانیان و محل وقوع سوختگی تفاوت آماری معنیداری وجود داشت(0/10{L P L}) زنان بیش از مردان، قربانی سوختگیهایی بودند که در منازل اتفاق افتاده بود(52% در مقابل 48%)و علت عمده سوختگی در این موارد آتش سوزی ناشی از حوادث ناشی از مواد نفتی و گاز در آشپزخانه بود؛در حالی که در سوختگیهایی که در محل کار رخ داده بودند، عمده قربانیان مرد(4/97% مرد در مقابل 6/2% زن)بودند و اغلب در گروه سنی 21 تا 30 سال و پس از آن به ترتیب شیوع در گروههای سنی 31 تا 40 سال و 11 تا 20 سال قرار داشتند.
همچنین میانگین مدت بسیتری افراد سوخته در بیمارستان در آن تحقیق 9 روز بود و 18 درصد از قربانیان در گروه سنی کمتر از 15 سال قرار داشتند(19)، در تحقیق دیگری که تحت عنوان«اپیدمیولوژی و مورتالیتی سوختگیها در جنوب غربی ایران»انجام شده است، آسیبهای ناشی از سوختگی در افراد مؤنث، بسیار شایعتر و وسیع- تر بوده و با مرگ و میر بالاتری نیز همراه بوده است(11)."