چکیده:
ابن عساکر (د. 571 ق) دانشمند نامدار مسلمان، همانند دیگر دانشمندان مسلمان،
برای یافتن علم و گردآوردی مواد مورد نیاز پژوهشهای خویش، بیشتر سرزمینهای
پهناور اسلامی را درنوردید. بهرهگیری از مکاتب مختلف علمی و حوزههای گوناگون در
سرزمینهای متفاوت اسلامی، نه فقط مدیون نبود مرزهای امروزین، بلکه مدیون همت
دانشمندانی بود که کسب علم را در چین، و صید دانش را حتی در دل منافق و دشمن، از
واجبات دینی خود میشمردند. ابن عساکر نیز، مانند دیگر همکاران خود، منابع دریافت
علم خود را معرفی میکرد؛ و چه موهبتی برای ما ارزشمندتر از اینکه از استادان ایرانی و
ایرانی تبار فراوانی بهره برده است.
خلاصه ماشینی:
"و به راستی که ابن عساکر در جستوجوی دانش، دنیا از زیر پا گذاشته بود و در سفرهایش چیزهایی بر او گذشت که بر دیگر دانشمندان نگذشت و خود او در قصیدهای به سفرهایش اشاره کرده که بخشی از آن چنین است: من کسی هستم که به دنبال هدایت سفر کردم سفرهایی بین بیابانها و جنگلها من کسی هستم که شهرهای زیادی دیدهام از اصفهان تا اطراف شهر طایف و اکثر شهرهای شرق را دیدهام بعد از آنکه عراق و شام را فراوان و در سفرهایم همهی گنجینهها را گرد آوردم و همهی موافقان و مخالفان را دیدار کردم و سنت احمد صلیاللهعلیهوآله را شنیدم بعد از آنکه در راه آن مال و پول خود را خرج کردم و آن را چون امانت نگاه داشتم و از کجاندیشی بیزاران پرهیزکردم4 و اکنون به ذکر شهرهایی میپردازیم که او آنها را دیده و در کتاب اربعین از آنها یاد کرده است.
خبر داد به ما ابوالفتوح عبدالخلاق بن عبدالواسع بن ابی عروبة عبدالهادی ابن ابی اسماعیل عبدالله بن محمد انصاری هروی ـ که در مدینه بر او حدیث خواندم ـ در مسجد پیامبر خدا ـ صلی الله علیه و سلم ـ در شبستان، بین قبر و منبر، شبی از شبهای جمعه، هشتم ماه محرم سال پانصدوبیست و دو، و به همراه ما حاجیان بودند...
خبر داد به ما دانشمند قاضی شافعی، قاضی جزیرهی ابن عمر، ابوعلی حسن بن ابی منصور سعید بن احمد بن عمر بن مأمون جزری که در رحبه بر او خواندم به سال پانصد و بیست و پنج..."