چکیده:
بسیاری از محققان علوم مرتبط با آثار تاریخی و باستانی، کتیبه ها را به عنوان سند و مدرک معتبری به شمار می آورند که می-توانند کمک قابل توجهی برای کشف و بررسی اوضاع تاریخی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، هنری و به تبع آن ها، شناخت هویت ملی جوامع نمایند و در حل ابهامات گذشته جوامع بشری قابل استناد باشند. کتیبه ها، به تاریخ و فرهنگ جوامع بشری هویت ماندگار و پایدار می بخشند. مقاله حاضر قصد دارد با بررسی و خواندن کتیبه های تزیینی کوفی و ثلث، در بنای آرامگاهی پیربکران، زمینه دستیابی به شناخت جامع تری نسبت به هویت ملی- اسلامی ایرانیان در دوره ایلخانیان فراهم نماید. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای، اسنادی و بررسی های میدانی از کتیبه های مقبره پیربکران در 30 کیلومتری جنوب غربی شهر اصفهان است، ضمن معرفی مختصر بنا، پیشینیه ساخت و موقعیت کتیبه های مقبره پیربکران در نقشه معماری آن مشخص شده، سپس در ادامه با استفاده از ابزار تصویر برداری (از سال 1384 تا 1389)، نمونه هایی از آثار کتیبه ای ثبت و قرائت شده اند. یافته های تحقیق حاضر نشان می دهد «کتیبه-های مقبره پیربکران»، حاوی مفاهیم و مضامین بسیار با ارزش هستند که به عنوان میراث و سند فرهنگی معتبر برای پایداری و تقویت هویت ایرانی – اسلامی می بایست، بیشتر مورد توجه قرار گیرند.
خلاصه ماشینی:
"2-سئوال تحقیق از آنجای که تلاش علمی و جامعی پیرامون شناخت موضوع به ویژه در ابعاد کتیبههای کوفی و ثلث دورۀ ایلخانیان در بنای مذکور انجام نشده است،بنابراین سوال تحقیق به صورت زیر مطرح میگردد: *وضعیت کتیبههای کوفی و ثلث در دورۀ ایلخانیان و چگونگی استفاده از آنها،در تزیینات بناهای این دوره،به ویژه در مقبره پیربکران چگونه بوده است؟ *تفکرات مذهبی و زمینههای فرهنگی و هنری در قرن هشتم هجری قمری چه تأثیری بر آفرینش و انتخاب مضامین کتیبههای تزیینی ابنیههای مذهبی داشته است؟ 3-روش تحقیق با توجه به هدف و سؤال،روش تحقیق توصیفی*تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانهای،اسنادی و بررسیهای میدانی از کتیبههای مقبرۀ پیربکران انجام شده است،در این مقاله،بعد از مروری بر پژوهشهای انجام یافته در زمینۀ این بنا و کتیبههای کوفی و ثلث،پیشینیۀ ساخت و موقعیت کتیبههای مقبرۀ پیربکران در نقشۀ معماری این بنا مشخص شده است و سپس،در ادامه با استفاده از ابزار تصویربرداری جهت ثبت و خواندن آثار استفاده گردیده است.
همچنین،با توجه به تعداد فراوان کتیبههای کوفی و ثلث موجود در ابنیههای دورۀ ایلخانی،به ویژه مقبره پیربکران نشانگر آن است که به دلیل قداست و معنویت خاص در آفرینش کتیبهها،نوعی مقبولیت برای ایجاد آنها در جامعه ایرانی-اسلامی ملاحظه میگردد،بهطوری که کتیبههای موجود به عنوان میراث فرهنگی به وضوح هویت ملی-اسلامی ایرانیان را در این برهۀ زمانی مشخص مینمایند."