چکیده:
در دیدگاه الهی، انسان موجودی دوبعدی است و مرکب از جسم و روان و مسأله سلامت و
بیماری برای هر دو بعد انسان مطرح است .همانطور که جسم انسان به انواع بیماریها
مبتلا میگردد، روح او نیز چنین است. یکی از امراض روانی که انسان عصر حاضر در
جوامع بشری به آن مبتلاست، احساس حقارت و خودکم بینی است که به رغم شیوع آن
متأسفانه از دیدگاه اسلام کم تر مورد بحث و بررسی قرار گرفته است .
در مقدمه این مقاله به تعریف و تبیین احساس حقارت پرداخته شده است، سپس در متن
مقاله به علل و عوامل و آثار و تبعات آن اشاره کردهایم و در قسمت آخر به راهبردهای
درمان آن در منابع اسلامی پرداختهایم .
خلاصه ماشینی:
"ب: تأثیر محیط منظور از محیط و تأثیر آن در پیدایش عقده حقارت، اعم از خانه، مدرسه و اجتماعی است که در آن زندگی میکنیم؛ مثلا اگر در محیط خانه پدر و مادری همواره فرزند خود را با سایر افراد خانواده یا فرزندان همسایه و یا دوستان درخشان تر از او مقایسه کنند و دائم وی را در عذاب سرزنش قرار دهند و یا به خواستههای طبیعی وی احترام نگذاشته، با سختگیری، تندی، خشونت و تحقیر با او برخورد نمایند؛ و یا در مدرسه، معلم به جهت این که دانش آموزی نتوانسته از عهده تکلیفش برآید او را در جمع مورد سرزنش و خفت قرار دهد؛ قهرا عقده حقارت در این فرد ظهور و بروز خواهد داشت و او خود را انسانی خوار و شکست خورده و حقیر در جمع دیگران مییابد و آثار این احساس در وی ظاهر خواهد شد.
در این جا در حد یک مقاله به آن میپردازیم: محیط خانه : در بینش اسلامی، پدر، مادر و سایر اعضای خانواده موظفند با کودک و نوجوان برخورد شایسته داشته باشند و از سختگیری، فشار ، زورگویی، تندخویی، خشونت، تحقیر، اهانت، مقایسه بی مورد باافراد قویتر، بی توجهی به استقلال طلبی آنها و بالاخره هر کاری که نتیجهاش عقبماندگی، بدبختی، ضعف زبونی، حس حقارت و خودکم بینی در طفل و نوجوان شود، جدا پرهیز نمایند؛ زیرا طفل و نوجوان مبتلا به عقده حقارت، دست به هرکاری می زند و رفتار او ناهنجار و در جامعه نیز به عنوان فرد بزهکار ظاهر خواهد شد و حتی علیه پدر و مادر نیز برمیخیزد و باعث عقوق والدین و نارضایی آنها میشود، در حالی که اگر این رفتارها ریشه یابی شوند، معلوم میشود که علت عمده آنها رفتار ناشایست پدر و مادر بوده که فرزند را به این جا کشانده است."