چکیده:
با شروع جنگ سرد در آغاز دهه 1950م، امریکا و هم پیمان های غربی اش برای مقابله با خطر کمونیسم به اقدامات وسیعی دست زدند که یکی از آنها ایجاد پیمان بغداد بود. در این میان عضویت ایران در این پیمان به عنوان یکی از کشورهای ضد کمونیسم و هم پیمان غرب، واکنش شدید اتحاد شوروی را برانگیخت و در پی آن روابط ایران و شوروی تیره شد. در این مقاله تأثیر پیمان بغداد بر روابط ایران و شوروی مورد کنکاش قرار گرفته و چگونگی آن روابط و سرانجامش پی جویی شده است.
خلاصه ماشینی:
"9از سوی دیگر،درست در همان روز(11 اکتبر/18 مهر)دولت شوروی،رسما به عضویت ایران در این پیمان اعتراض کرد و در پی آن،سفر هفت موسیقیدان روسی را به این کشور لغو کرد و از تحویل گرفتن چهل هزار تن برنج صادراتی ایران،سرباز زد10در اعلامیهء وزارت امور خارجهء شوروی-که بر ضد پیمان بغداد و پیوستن ایران به آن پیمان صادر شده بود-11پس از اشاره به اوضاع خاورمیانه و تلاش امریکا و انگلیس برای کشاندن کشورهای این منطقه به دستهبندیهای نظامی و افشای ماهیت استعماری آن پیمانها،با بیبنیاد خواندن خطر اتحاد شوروی برای صلح و امنیت جهان که از سوی امپرالیستها ساخته و پرداخته شده بود،به توضیح اصل اساسی سیاست خارجی شوروی پرداخت و مدعی شد:"تمایل دائمی و تزلزلناپذیر"این دولت به صلح بین ملتهاست و عدم مداخله در امور داخلی و احترام به حق حاکمیت و استقلال و تمامیت ارضی سرزمین آنها،و اینکه اتحاد شوروی به برقرار صلح و کاهش تشنجات بین المللی سخت پایبند است و در پی قطع مسابقهء تسلیحاتی و تحریم سلاحهای اتمی و هیدروژنی میباشد.
18 انصاری در پاسخ به مقامات شوروی،میکوشید آنان را متقاعد کند که پیمان بغداد فقط یک پیمان دفاعی است و الحاق ایران به آن پیمان،امنیت اتحاد شوروی به خطر نمیافتد19به هر رو، انصاری دو روز، پس از دیدار به مولوتف،در 23 دسامبر برای تقدیم استوار نامهء خود به حضور مارشال و اراشیلف،صدر هیئت رئیسهء شورای عالی اتحاد جماهیر شوروی رسید و در سخنانی کوتاه، تأکید کرد تمامی مساعی خود را برای توسعه هرچه بیشتر روابط دوستانهء کشورش با اتحاد شوروی به کار خواهد برد20پس از این دیدار،انصاری با پگوف،کارمند عالیرتبهء وزارت خارجهء شوروی-که بعدا به مقام سفیر شوروی در تهران ارتقا یافت-به گفتوگو پرداخت و گفت:"ایران،صمصیمانه مایل به تحکیم مناسبات دوستانهء خود با شوری است و من مأمورم که به دولت شوروی اطمینان دهم که عضویت ایران در سازمان پیمان بغداد، کوچکترین مانعی در بسط و توسعهء مناسبات دوستانهء دو کشور ایجاد نمیکند؛زیرا این سازمان،به قصد تعرض به هیچ دولتی تشکیل نشده و صرفا یک سازمان دفاعی است و دولت شوروی نباید از این بابت"نگرانی به خود راه دهد."