خلاصه ماشینی:
"در این زمینه که چرا چندین دین وجود دارد،و نسبت دینهای متعدد با یکدیگر چیست؟آیاهمه باطلاند(طبیعتگرایی)یا همه حقاند؟اگر همگی باطل نباشند،آیا برخی از آنها حقاندو برخی دیگر باطل(انحصارگرایی)یا همگیحقاند؟و در این صورت،آیا هریک از ادیان ازحقانیت بهرۀ برابر دارند؟(حتی اگر حق و باطلباهم آمیخته باشد و تمام حقیقت در میانادیان توزیع شده باشد)(تکثرگرایی)یا تنهایکی از آنها واجد حقانیت کامل است و دیگرادیان بهرۀ کمتری از حقانیت دارند؟و دین حقمطلق و کامل شامل همۀ حقانیتی است کهدر دیگر ادیان یافت میشود(شمولگرایی)؟پس بنابراین پلورالیسم دینی یکی از آن چهارنظریهای است که در مقابل پرسش از ادیانو«راز تعدد آن»،و«نسبت آنها با همدیگر»مطرح شده است.
بر این اساس آنگاه میتوان پرسید کهاگر هدف دین فقط تربیت چند قدیس است،پس تکلیف باقی پیروان ادیان چه میشود؟آنها چه بهرهای از دین خویش میبرند؟دراین صورت دین به چه کار بشریت میآید؟وقتی تقریبا همه از توفیق قدیس شدنمحروم میمانند،دین چه خاصیتی خواهدداشت؟ 6<قدیس یعنی چه؟در بعضی از ادیانبه فرد ریاضتکش گوشهگیر و فاقد خاصیتاجتماعی،قدیس گفته میشود،حال پرسشآن است که وجود چنین انسانهایی به چهکار بشریت میآید!در بعضی دیگر از ادیاناولیای الهی بیشترین مسئولیت را در مبارزهبا ظلم،برقراری عدل و کمک به محرومان برعهده میگیرند؛اینها را هم قدیس مینامیم!چگونه میشود این دو گونۀ قدیس و نیزادیان که دستاوردهای آنها تا این حد متفاوتاست،همگی یکسان و برابر باشند؟ 7<طرفداران پلورالیسم دینی برای اثباتادعای خود به انواع مبانی و دلایل چنگمیزنند؛برای مثال هم میگوید در هستیو واقع،ادیان حق چند گونهاند و دین یکینیست و خدا خود با فرستادن ادیان گوناگونتنور پلورالیسم را داغ کرد."