خلاصه ماشینی:
"» سپس دکتر معین نویسد:«اولا در نسخ قدیم این دو بیت نیامده،تا این همه بحث بر سر آنها لازم شود و فقط یک بیت آمده که ما در متن آوردهایم ثانیا باید دانست که متتبعان دیوان حافظ دریافتهاند که خواجه خود به عمد- یا گاه از سر فراموشی-یک مفهوم را در یک غزل به دو سه صورت با یک قافیه پرورانده است و بعدها بعضی ناسخان هر دو سه وجه را پشت سر هم-و بعضی به تفاریق-در آن غزل گنجانیدهاند(آقای دهخدا و مرحوم بهار بر این عقیدهاند)و طبعا در غزل مورد بحث هم همین صورت متصور است که یکی اصل و دیگری نسخه بدل است.
حافظ این معنی را به گونهای در بیت بعد باز نموده است: زر از بهای میاکنون چو گل دریغ مدار که عقل کل به صدت عیب متهم دارد همچنین دو تخیل از سه تخیلی که از آن سخن رفت به گونهای در بیتی دیگر میتوان ملاحظه کرد: چو گل گر خردهای داری خدا را صرف عشرت کن که قارون را غلطها داد سودای زراندوزی و نیز رجوع شود به مقدمهء حافظ مصحح آقای انجوی شیرازی صفحهء 321-521 12- گفتم مگر به گریه دلش مهربان کنم چون سخت بود در دل سنگش اثر نکرد دهخدا:«بیشبهه جای مصراع چهارم غزل پیش، «در سنگ خاره قطرهء باران اثر نکرد»جای داشته و نساخ راضی نشدهاند که حافظ یک مصراع را مکرر بگوید و به این مصراع سخیف تبدیل کردهاند» دو نسخه بدل دکتر خانلری،792،نسخه بدل عیوضی-بهروز،441،ایرج افشار،33،دو نسخه بدل یکتائی،88 حدس مصحح یوسف و زلیخا را تأیید میکند."