چکیده:
هدف از مطالعه حاضر بررسی نقش برخی عوامل جامعه پذیری بر هویت ملی نوجوانان شهر اصفهان میباشد که به شیوه پیمایشی انجام شده است. اطلاعات لازم از طریق پرسشنامه از یک نمونه 427 نفری از بین دانش آموزان نوجوان ( 237 دختر و 190 پسر ) 14 تا 17 ساله شهر اصفهان که به صورت تصادفی خوشهای از سطح دبیرستانهای نواحی 5 گانه شهر اصفهان انتخاب شدهاند، جمع آوری گردیده است. در این بررسی با الهام از آرای هنری تاجفل، هویت ملی در سه بعد شناختی، عاطفی و رفتاری مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان میدهد که هویت ملی دانش آموزان در حد متوسط(94 از حداکثر140) بوده و همچنین در مرتبه اول بعد عاطفی(705/0 R2=)، سپس بعد شناختی (202/0 R2=) و در آخر بعد رفتاری (093/0 R2=) تبیین کننده ابعاد هویت ملی میباشند. از بین متغیرهای مستقل، ملی گرایی دوستان (225/0 R2=)، ملی گرایی خانواده (124/0 R2=) و عامل تلویزیون (018/0 R2=) بر هویت ملی تاثیر داشته و از بین برنامههای گوناگون تلویزیون، برنامههای کمدی (014/0 R2=) اثر گذار بودهاند. از بین رسانههای گروهی موثر بر هویت ملی فقط ماهواره (019/0 R2=) و ویدئو(015/0 R2=) تاثیر معنیدار داشته و از بین شیوههای گذران اوقات فراغت، مطالعه کتاب، تفریح و گردش پیش بینی کننده هویت ملی بودهاند. بین هویت ملی دانش آموزان و رشته تحصیلی و پایه تحصیلی آنها رابطه معنی دار وجود داشت ولی بین محتوای کتابهای درسی و یا برنامههای آموزشی و پایگاه اقتصادی- اجتماعی خانواده و هویت ملی دانش آموزان رابطه معنی دار وجود نداشت.
The purpose of this article was to analyse some social factors that affect students' national identity formation. Using a questionnaire, 427 high school students ( 237 girls and 190 boys) aged 14 to 17 were studied in Esfahan. In this study, the views of Henri Tajfel were utilized to explain national identity. According to Tajfel, social identity consists of three aspects: cognitive, emotional and behavioral.
The results indicate that the affective aspect of national identity is the strongest aspect and the behavioral is the weakest aspect of national identity. The findings also show that variables such as the national- orientedness of the family and of friends and television programs have the highest effects on students' national identity and that variables like family socio-economic status, the education system, and the contents of textbooks had no significant effects on national identity.
خلاصه ماشینی:
"با توجه به اینکه نوجوانان در مرحلهای از چرخه زندگی قرار دارند که هنوز شخصیت آنها در حال شکلگیری است و هم چنین در معرض بیشترین میزان استفاده از کالاهای فرهنگی گوناگون قرار دارند، و از طرف دیگر، بجز چند مورد، اکثر مطالعاتی که در زمینه هویت ملی صورت گرفته، بر متغیرهای کلان، مانند روابط قومی یا نوع جامعه ( ایلی، روستایی، شهری) تاکید شده و متغیرهای مربوط به گروههای مرجع چندان مورد نظر قرار نگرفتهاند، بنابراین مطالعه نقش این گروهها بر فرآیند هویت یابی نوجوانان از اهمیت ویژه برخوردار میباشد.
از بین منابع جامعه پذیری، علاوه بر خانواده و دوستان، باید از محیطهای آموزشی و و سایل ارتباط جمعی که نهادهای همگن کننده و یکپارچه سازی ارزشها و هنجارها هستند، یاد کرد( اسملسر، 1991 : 33،266) تلویزیون به خاطر اینکه دنیای بسیار وسیعی را در معرض قضاوت افراد قرار میدهد، همچنین تنوع برنامه دارد، و بطور همزمان، حسهای متعدد افراد را درگیر میکند، میتواند از نظر فراهم آوردن اطلاعات و ایجاد یک احساس «ما»ی وسیعتر از « ما های محلی و قومی، بسیار تاثیرگذار باشد و شواهد حاکی از آن است که امروزه نوجوانان اوقات بسیاری را صرف تماشای برنامههای گوناگون تلویزیون میکنند.
Social Identity, 2nd edition London and New York: Routledge 17- kohn, Melvin L."