خلاصه ماشینی:
"تفاوت سوم-انسانی که میتواند کار شایسته یاخودداری شایسته از کاری را با هدف خیر انجام بدهداراده و تصمیم و اقدام چنین شخصی در زمرۀ ارزشهای والااست در صورتی که اگر کسی با آزادی محض کاریانجام میدهد،یا از کاری خودداری میکند،یک امتیازطبیعی برای حیات طبیعی خود به دست آورده است و لذاهیچ یک از اراده و تصمیم و اقدام و کار،یا خودداری او ازکار،در زمرۀ ارزشهای والا نیست.
این شرط که باید در بهرهبرداری از آزادیبه طور جدی مراعات شود این است که آزادی،خواه بهمعنای آزادی طبیعی محض(درجۀ یکم)باشدو خواه به معنای آزادی تصعید شده(درجه دوم)،نباید مانع حرکت انسان(به وسیلۀاندیشه و تعقل و وجدان ناب)به سوی اختیار و«گردیدن»های تکاملی باشد،یعنی نباید احساسلذتبخش آزادی،ما را از حکمت وجودیمان غافل سازد وبایستگیها و شایستگیهای ما را در مسیر حیات معقولنادیده بگیرد.
خلاصه،هر انسانی باید با تفکر دربارۀ آزادی وامتیاز آن در به فعلیت رسانیدن استعدادهای مغزی وروانی،بکوشد تا آزادی را از مرحلۀ طبیعی محض بهمرحلۀ عالیتر بالا برده و آن را به درجۀ تصعید شدهبرساند که عبارت است از نظارت و سلطۀ شخصیت بر دوقطب مثبت و منفی کار یا خودداری از کار،و در اینمرحله هم توقف نکند و بکوشد تا این آزادی را به درجۀوالای اختیار برساند،اختیاری که ما میتوانیم آن راآزادی معقول در مسیر حیات معقول هم بنامیم."