چکیده:
هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین مؤلفه های مزاج و تعامل آنها با ادراک پذیرش و طرد پدر با رفتا رهای پرخاشگرانه نوجوانان شنوا و ناشنوا بود. روش تحقیق حاضر از نوع رابطه ای (علی پس از وقوع ) است . راﺳﺘﺎ 60 ﻧﻔﺮ داﻧﺶ آﻣﻮز (30 ﻧﻔﺮ دﺧﺘﺮ و 30 ﻧﻔﺮ ﭘﺴﺮ) ﻧﺎﺷﻨﻮا و 100 ﻧﻔﺮ داﻧﺶ آﻣﻮز 50 ﻧﻔـﺮ دﺧﺘـﺮ و 50 ﻧﻔـﺮ ﭘﺴـﺮ ﺷﻨﻮا در ﻣﻘﺎﻃﻊ اول، دوم و ﺳﻮم در دو ﻣﺪرﺳﻪ راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ ﻋﺎدی و دو ﻣﺪرﺳﻪ راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ اﺳﺘﺜﻨﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻧﻤﻮﻧﻪ ﮔﻴﺮی ﺧﻮﺷﻪ ای ﺗﺼﺎدﻓﻲ( اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪﻧﺪ. ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺟﻤﻊ آوری اﻃﻼﻋﺎت از ﺳﻪ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ: ﭘﺮﺧﺎﺷﮕﺮی ﺑﺎس و وارن، ﻃﺮد و ﭘﺬﻳﺮش واﻟﺪﻳﻦ وﻳﮋه ﻛﻮدک و ﻣﺰاج ﻛﻮدﻛﻲ ﻣﻴﺎﻧﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ. در اﺑﺘﺪا راﺑﻄﻪ ﻣﺆﻟﻔﻪ ﻫﺎی ﻣﺰاج ﺑﺎ ﻋﺎﻣﻞ ﻫﺎی ﭘﺮﺧﺎﺷﮕﺮی ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪ. ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪة آن ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻴﻦ ﻣﺆﻟﻔﻪ ﻫﺎی ﻣﺰاج ﺑﺎ ﻋﺎﻣﻞ ﻫﺎی ﭘﺮﺧﺎﺷﮕﺮی در ﮔﺮوه داﻧﺶ آﻣـﻮزان ﺷـﻨﻮا راﺑﻄﻪ ﻣﻌﻨﺎداری وﺟﻮد دارد(01.>p). ﺳﭙﺲ راﺑﻄﻪ ﺗﻌﺎﻣﻞ ﺑﻴﻦ ﻣﺆﻟﻔﻪ ﻫﺎی ﻣﺰاج و ادراک ﻃﺮد و ﭘﺬﻳﺮش ﭘﺪر ﺑﺎ ﻣﺆﻟﻔﻪ ﻫﺎی ﭘﺮﺧﺎﺷﮕﺮی ﺑﺮرﺳـﻲ ﺷـﺪ ﻧﺘـﺎﻳﺞ ﭘـﮋوﻫﺶ ﻧﺸـﺎن داد ﻛـﻪ ﺗﻌﺎﻣـﻞ ﺣـﻮاس ﭘﺮﺗـﻲ ﺑـﺎ ادراک ﻃـﺮد و ﭘـﺬﻳﺮش ﭘـﺪر ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﻛﻨﻨﺪه ﭘﺮﺧﺎﺷﮕﺮی ﺟﺴﻤﻲ در داﻧﺶ آﻣﻮزان ﺷﻨﻮاﺳﺖ؛ (01.>p) 2- ﺗﻌﺎﻣﻞ ﻓﺮاﺧﻨـﺎی ﺗﻮﺟـﻪ ﺑـﺎ ادراک ﻃـﺮد و ﭘﺬﻳﺮش ﭘﺪر ﭘـﻴﺶ ﺑﻴﻨـﻲ ﻛﻨﻨـﺪه ﭘﺮﺧﺎﺷـﮕﺮی ﻛﻼﻣـﻲ و ﺧﺼـﻮﻣﺖ در داﻧـﺶ آﻣـﻮز ان ﻧﺎﺷﻨﻮاﺳـﺖ؛ (01.>p). 3- ﺗﻌﺎﻣـﻞ ﺣﻮاس ﭘﺮﺗﻲ ﺑﺎ ادراک ﻃﺮد و ﭘﺬﻳﺮش ﭘﺪر ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨـﻲ ﻛﻨﻨـﺪه ﺧﺼـﻮﻣﺖ و ﭘﺮﺧﺎﺷـﮕﺮی ﻏﻴـﺮ ﻣﺴـﺘﻘﻴﻢ در داﻧـﺶ آﻣـﻮزان ﻧﺎﺷﻨﻮاﺳﺖ (01.>p). ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ در داﻧﺶ آﻣﻮزان ﺷﻨﻮا ﻣﺰاج ﺳﺨﺖ، ﭼﻪ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ و ﭼﻪ در ﺗﻌﺎﻣـﻞ ﺑـﺎ ﻃـﺮد و ﭘﺬﻳﺮش ﭘﺪر، ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﻛﻨﻨﺪه ﭘﺮﺧﺎﺷﮕﺮی ﺑﺎﺷﺪ، (01.>p) وﻟﻲ در داﻧﺶ آﻣﻮزان ﻧﺎﺷﻨﻮا ﻣﺰاج ﻓﻘﻂ در ﺗﻌﺎﻣـﻞ ﺑـﺎ(01.>p).
خلاصه ماشینی:
"با توجه به اهداف فوق، تحقیق حاضر به بررسی فرضیههای زیر می پردازد: 1- بین مؤلفه های مزاج (سطح فعالیت، ریتمدار بودن، نزدیک شدن یا کنارهجویی از محرکهای جدید، فراخنای توجه، شدت بیان خلق، حواسپرتی و آستانه حسی) با عاملهای پرخاشگری (پرخاشگری جسمی، پرخاشگری کلامی، خشم، خصومت و پرخاشگری غیرمستقیم) در دو گروه دانشآموزان شنوا و ناشنوا، رابطه وجود دارد.
پرسشنامه طرد و پذیرش والدین ویژه کودکان (فرم پدر): این پرسشنامه یک وسیله خود ارزشیابی است که به منظور ارزیابی ادراک افراد از طرد و پذیرش والدینشان - Aggression Questionaire - Parental Questionaire - Temperament Questionnaire توسط روهنر (1996) ساخته شده، دارای 68 سؤال و از نوع بسته پاسخ است.
جدول 1: چهار گروه بهدست آمده ازترکیب دو عامل طرد و پذیرش پدر بر اساس پرسشنامه طرد پذیرش والدین نام گروه عاملها سطح نمرهها نسبت به میانگین پذیرنده پذیرش بالا طرد پایین طردکننده پذیرش پایین طرد بالا اجتنابی پذیرش پایین طرد پایین دوسوگرا پذیرش بالا طرد بالا پرسشنامه مزاج کودکی میانه: این پرسشنامه به منظور سنجش 9 عامل مزاج؛ یعنی، سطح فعالیت 1 ، پیشبینی پذیری 2 ، میزان کنارهجویی از محرک جدید 3 ، شدت بیان خلق 4 ، فراخنای توجه 5 ، حواسپرتی 6 ، آستانه حس 7 و کیفیت خلق غالب، سازگاری توسط هگویت، مک دویت و کری (2000) ساخته شده و دارای 60 سؤال و از نوع بسته پاسخ است."