خلاصه ماشینی:
"این نکته بدان معنی است که هر فرد شاید در طول عمر خود میتوانست شاهد چند قحطی در مناطق مربوط به محل زندگی خود باشد؛هر چند برای مردمی که به جامعهء قحطی تعلق داشتهاند خشکسالی همیشه دور از انتظار بوده و چیستی اقلیمی و طبیعی این پدیده نیز از دیدهها پنهان میمانده است،این مشکل با مشکل محدودیت زمین کشاورزی که ساکنان سرزمینهای معتدل و بارانی مانند ساکنان نواحی اروپایی با آن رو به رو بودهاند،قابل سنجش نیست.
هر چند اطلاعات منظمی در مورد خشکسالیها در ایران موجود نیست ولی نگاه علمی به موضوع آن،تکیه به مشابهتها یا مشترکات اقلیمی ایران و شبه قارهء هند(بویژه پیش از تجزیه)و مراجعه به متون تاریخی و ادبی،حقایق بسیاری را در مورد شواهد آماری خشکسالیهای بزرگ در تاریخ شرق" (جدول 1)هند در 230 سال گذشته جدول(2)چین در 125 سال گذشته جدول(3)ایران-خشکسالیهای بزرگ در 180 سال گذشته فاجعهء قحطی و خشکسالی آشکار میکند.
این ویژگی اقلیمی اساسا زمینهساز خشکسالی و در نتیجه بروز قحطیهای بسیار بوده است و باید توجه داشت که خشکی سرزمین لزوما به مفهوم وقوع خشکسالی در آنجا نیست بلکه خشکسالی یک دگرگونی یا یک رویداد پیشبینی نشده به شمار میرود.
اقلیم استوایی نیز چون اقلیم خشک در بسیاری زمانها آبستن خشکسالی و قحطی برای ساکنان خود بوده که دلیل آن تغییرات دور از انتظار در چگونگی بارش بارانهای موسمی در بخشی مهم از این اقلیم است.
ولی کشوری مانند ژاپن به علت اقلیم معتدل و بارانی سرگذشت متفاوتی داشته است؛بویژه آنکه موانع طبیعی مانند دریا نیز بازدارندهء تجاوز مردم جوامع قحطی به این سرزمین بوده است."