چکیده:
بررسی رابطه علیت بین سرمایه انسانی و رشد اقتصادی در کشورهای مختلف می تواند بیانگر این موضوع باشد که آیـا سـرمایه انسانی در یک کشور به عنوان یک کالای مصرفی و بدون تاثیر بر رشد اقتصادی محسوب می شـود یـا بـه عنـوان یـک کـالای سـرمایه ای محسوب شده و دارای تاثیر معناداری بر رشد اقتصادی است . این مسئله در کشورهای دارای فراوانی منابع و بویژه کشورهای نفـتخیـز از اهمیت بیشتری برخوردار است و مطالعات نشان دهنده وجود نگاه مصرفی به سرمایه انسانی در این کشورهاست. در این مقاله تلاش شده تا با استفاده از روش تصحیح خطای برداری به آزمون علیت گرنجری کوتاه مدت و بلندمدت بین سرمایه انسانی و رشد تولید ناخالص داخلی با نفت و بدون نفت در ایران در دوره سالهای 1340-1380پرداخته شود. نتایج نشان می دهد که یک رابطه دو طرفه بین سرمایه انسانی و رشد اقتصادی بدون نفت در کوتاه مدت و بلندمدت برقرار است و به بیان دیگر سرمایه انسانی در کوتاه مدت و بلندمدت به عنوان یک کالای سرمایه ای در این بخش بوده است. این در حالی است که رابطه کوتاه مدتی بین رشد اقتصادی و سرمایه انسانی مشاهده نمیشود؛ اما این رابطه در بلندمدت به صورت دوطرفه برقرار است. به بیان دیگر سرمایه انسانی برای کل اقتصاد در کوتاه مدت کالایی مصرفی و در بلندمدت به کالایی سرمایه ای تبدیل میشود.
خلاصه ماشینی:
"در این مقاله تلاش شده تا با استفاده از روش تصحیح خطای برداری به آزمنون علیت گرنجری کوتاهمدت و بلندمدت بین سرمایه انسانی و رشد تولید ناخالص داخلی با نفت و بدون نفت در ایران در دوره سالهای 1380-1340 پرداخته شود.
الف)در مطالعات انجام شده در این حوزه در ایران که در بخش مروری بر مطالعات انجام شده به آن اشاره شده علیت گرنجری بلندمدت بین سرمایه انسانی و رشد اقتصادی با استفاده از روش هشیائو مورد بررسی قرار گرفته است.
مدل دوم که به بررسی رابطۀ علیت گرنجری بین رشد تولید ناخالص داخلی بدون نفت و سرمایه انسانی میپردازد و مدل آن به شکل زیر است: (به تصویر صفحه مراجعه شود) در ادامه بطور مجزا به بررسی هریک از دو مدل بالا پرداخته و روابط علی بین این متغیرها را نشان داده و باهم مقایسه میکنیم.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) همانطور که در جدول(5)مشاهده میشود این مدل نیز دارای یک بردار همجمعی است و لذا برای بررسی رابطۀ علیت گرنجری باید از روش تصحیح خطا براساس معادلات زیر استفاده کرد.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) نتایج بدست آمده از جدولهای(6)و(7)نشان میدهد که در کوتاهمدت رابطۀ علیت گرنجری دو طرفه بین رشد تولید ناخالص داخلی بدون نفت و سرمایه انسانی وجود دارد؛ علاوه بر اینچنین رابطهای در بلندمدت نیز برقرار است.
بر این اساس در این مقاله تلاش شد تا رابطۀ علیت گرنجری کوتاهمدت و بلندمدت میان رشد اقتصادی با نفت و بدون نفت و سرمایه انسانی در سالهای 1380-1340 در ایران با استفاده از روش تصحیح خطای برداری مورد آزمون قرار گیرد.
"htworG cimonocE dna latipaC namuH ,secruoseR larutaN ?rooP eht fo ssenhciR evitaleR ehT"."