چکیده:
در سالهای اخیر، کسب درآمد از صادرات غیرنفتی بیش از بیش اهمیت یافته
است.بهطور سنتی، صادرات کالاهای کشاورزی، نقش اصلی را در تأمین درآمد حاصل از
صادرات غیرنفتی ایفا نمودهاند.خرما و کشمش دو کالای عمده صادراتی در بین کالاهای
کشاورزی میباشند.از اینرو، آگاهی در مورد تقاضا و کششپذیریهای مربوطه در
کشورهای واردکننده این دو کالا، بهمنظور موفقیت در تحصیل ارز خارجی، بسیار مهم
است.برای تخمین پارامترهای توابع تقاضا در سه کشور عمده واردکننده این کالاها یعنی
انگلستان، آلمان و فرانسه در اتحادیه اروپا، از«تقریب خطی سیستم تقاضای تقریبا
ایدهآل 1 ، استفاده شده است.سپس تخمین پارامترهای توابع تقاضا در بازار هر یک از
کشورهای بالا جهت محاسبه کششپذیریهای خودقیمتی، درآمدی (مخارجی)و جانشینی تقاضا
بکار بسته شدهاند.نتایج نشان میدهند که تقاضای واردات خرما و کشمش در هر سه بازار نسبت به قیمت
آنها کششناپذیر میباشد و نیز کشش درآمدی(مخارجی)آنها مثبت، اما کمتر از یک
است.براساس نتایج حاصل از کششپذیریهای خودقیمتی این کالاها
روشن میشود که ایران از طریق کاهش قیمت صادراتی آنها نمیتواند
درآمد ارزی بیشتری کسب کند.کششهای جانشینی، وجود رابطه جانشینی یا مکملی ثابتی را
بین این کالاها تأیید نمینمایند.
خلاصه ماشینی:
"3. آمار مورد استفاده بهمنظور برآورد سیستم تقاضای واردات خرما، کشمش و شکر در هر یک از سه بازار انگلستان، فرانسه، و آلمان، آمار قیمت هر یک از کالاهای پیشگفته و نیز مخارج کشور واردکننده جهت واردات هر یک از کالاها موردنیاز است.
جدول5-کششهای خودقیمتی و متقاطع کشور انگلستان با روش (SLSTI) در حالت غیرمقید جدول 6-کششهای درآمدی(مخارجی)کشور انگلستان با روش (SLSTI) در حالت غیرمقید جدول(6)برآورد کششهای درآمدی کشور انگلستان را مشخص میسازد با توجه به جدول ملاحظه میشود که برآورد کششهای درآمدی سه کالا حاکی از این مطلب است که خرما و کشمش دو کالای ضروری و شکر بهواسطه کشش درآمدی بالاتر از یک یعنی رقم (2427/2)کالایی غیرضروری نسبت به سایر کالاهای گروه محسوب میشود.
با توجه به جدول(12)ملاحظه میگردد که برآورد کششهای درآمدی بالاتر از یک، یعنی رقم (1444/1)، کالایی غیرضروری نسبت به سایر کالاهای گروه محسوب میشود/ جدول 10-برآورد پارامترهای SDIA/AL در حالت غیرمقید برای خرما، کشمش و شکر با استفاده از روش (SLSTI) در کشور فرانسه *اعداد داخل پرانتز مربوط به آماره t میباشند.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) جدول 11-کششهای خودقیمتی و متقاطع کشور فرانسه با روش (SLSTI) در حالت مقید جدول 12-کششهای درآمدی(مخارجی) کشور فرانسه با روش (SLSTI) در حالت مقید کششهای جانشینی در مورد هر سه سیستم تقاضای انگلستان، آلمان و فرانسه بیانگر رابطه جانشینی یا مکملی ثابتی بین سه کالای خرما، کشمش و شکر نمیباشند.
6. کشش درآمدی(مخارجی)تقاضای واردات خرما و کشمش در هر سه کشور انگلستان، آلمان و فرانسه مثبت و کمتر از یک است که نشان میدهد این دو کالا نسبت به شکر کالای ضروری محسوب میشوند."