چکیده:
بحث از هزینه های جرم، از جمله مباحث بسیار مهم در حوزه جرم شناسی و سیاست جنایی است که با رویکرد اقتصادی در صدد استخراج، تبیین و محاسبه انواع هزینه های جرم و به تناسب آن طراحی و تدوین اقدامات پیشگیرانه و بازدارنده در مقابله با جرم است. این مقاله می کوشد تا با تشریح مفهوم و بیان انواع هزینه های جرم، برخی کاربردهای آن در حوزه سیاست جنایی را توضیح دهد و با رویکردی دینی، بخشی از هزینه های جرایمرا که در متون اسلامی مورد توجه قرار گرفته است و در نگرش مادی از آن غفلت می شود، تبیینکند.
Costs of crime" is one of the most important issues in the field of criminology and penal policy which has been designed، based on an economic approach، to infer، explain، and calculate all kinds of costs of crime، and accordingly، to formulate preventive measures against crimes.
The present article tries to describe the kinds of "costs of crime"، explain some of uses made of it in the field of penal policy، and، through an Islamic approach، explain a part of costs of crime which has been discussed in the Islamic texts but neglected in a materialistic approach.
خلاصه ماشینی:
"حال آیا امکان چنین امریدرباره جرم وجود دارد؟ به نظر میرسد بخشی از آنچه در واکنش به جرایم گرفته میشود و مجازاتهاییمانند جرایم نقدی که علاوه بر جبران خسارتهای فردی به محکوم تعلق میگیرد،بهنوعی همان خصوصیسازی هزینههای اجتماعی است که البته در مواردی جنبه اختیاریبه خود میگیرد؛به عنوان مثال،قتل از جمله جرایمی است که هزینههای اجتماعی قابلتوجهی به دنبال دارد.
هزینههای ملی و هزینههای بین المللی جرم هزینههای جرم از هرنوع آنکه تاکنون گفته شد،چیزی نیست که فقط به یک جامعهبا حکومت و مرزهای جغرافیایی مشخص اختصاص داشته باشد؛گرچه ممکن است بانگرش خرد،تصور هزینههای فراملی تا حدی دشوار به نظر رسد؛ولی امروزه اینواقعیت پذیرفته شده است که پیامدهای شوم دست کم برخی از جرایم مهم مانند قاچاقمواد مخدر،قاچاق دارو،قاچاق انسان و جرایم سازمانیافته دیگر،محدود به یک کشورنمیشود و دقیقا به همین دلیل است که مواجهه با اینگونه جرایم،تشریک مساعیجهانی را میطلبد:«افزایش تعاملهای منطقهای و جهانی میان دولتها،شرکتها ومؤسسههای دیگر باعث شده است آثار مخرب جرم فقط به کشور محل وقوع جرممحدود نباشد.
مشارکت اجتماعی در مواجهه مؤثر با جرم،فقط به قبل یا حین وقوع پدیده مجرمانه محدود نمیشود،بلکه پس از وقوع جرم وصدور حکم محکومیت و حتی اجرای مجازات نیز جامعه باید بکوشد تا هزینههایجرم را کاهش دهد،در غیر این صورت خود ناچار خواهد بود هزینههای سنگینتریبپردازد؛مثلا تدابیر بعد از خروج از زندان،بدون مشارکت اجتماع،عقیم خواهد ماند وبدین ترتیب زمینههای تکرار جرم و بازگشت به زندان را رقم خواهد زد؛زیرا برخیمجازاتها مانند زندان،معمولا فرد را از بدنه جامعه جدا میکند."