چکیده:
هدف این مقاله تشریح و بسط نقش پیشبینی و آیندهنگری و بررسی توان آن برای پیشگیری از بروز وقایع سازمانی است.ازاینرو،تلاش شده ضمن تشریح اهمیت و ضرورت پیشبینی در برنامهریزیهای مدیریت،زمینههای لازم برای مبادرت به پیشبینی و آیندهنگری طرح شود و شرایط و عوامل مؤثر که هدایتکننده برنامههای پیشبینی میباشند همراه دو مدل علی-حلقوی مورد بررسی قرار گیرند.آنگاه نقش آگاهی و بینش در امور سیاسی،احکام و فرامین الهی و امور علمی برای طرح زوایای مربوط شکافته شده و در خاتمه مبانی ضرور و بنیادی پیشبینی و آیندهنگری در برنامههای مدیریت به عنوان نتیجهگیری ارائه میشود.
خلاصه ماشینی:
"تبیین نقش پیشبینی و آیندهنگری در نظام مدیریت اسلامی نوشتهی:دکتر محمد رضا حمیدیزاده عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی چکیده هدف این مقاله تشریح و بسط نقش پیشبینی و آیندهنگری و بررسی توان آن برای پیشگیری از بروز وقایع سازمانی است.
آنگاه نقش آگاهی و بینش در امور سیاسی،احکام و فرامین الهی و امور علمی برای طرح زوایای مربوط شکافته شده و در خاتمه مبانی ضرور و بنیادی پیشبینی و آیندهنگری در برنامههای مدیریت به عنوان نتیجهگیری ارائه میشود.
امام باقر(ع)از رسول گرامی(ص)نقل میکند که فرمود: "هروقت به کاری همت میگماری،عاقبت آن را بیندیش،اگر به خیر و رشد میانجامد،دنبال کن،و اگر به شر و انحطاط منتهی میشود،رها کن"1 همانطور که ملاحظه میشود در این سه حدیث،بر ترسیم فعالیتهای آینده و شناخت حرکات،رفتار و سنجش نتایج برای تصمیمگیری تأکید شده است.
اهمیت این سنن به حدی بالاست که حتی امام علیهءع) برای معاشرت مالک اشتر هم خطمشی تعیین کرده است و میفرماید: "پس ای مالک،در حوزهی مدیریت خویش،با افراد اصیل و خانوادههای صالح و خوشسابقه پیوند برقرار نما،و سپس با مردمانی که دارای صفاتی چون رشادت و شجاعت،سخاوت و بزرگواری هستند معاشرت کن،زیرا چنین مردمی منبع کرامت و شاخههای درخت فضیلت میباشند.
مدل علی-حلقوی عاقبتنگری و پیشبینی آگاهی و بینش از آنجا که مدیران نقش بهسزایی در تدوین سیاستهای استراتژیک سازمان ایفا میکنند لازم است سه نوع آگاهی و بینش داشته باشند تا مهارت،قدرت تحلیل،تصمیمگیری و برنامهریزی آنها افزایش یابد.
بنابراین برخورداری مدیر از سه نوع آگاهی و بینش(1)احکام و فرامین الهی،(2)امور علمی و(3)امور سیاسی را میتوان مقدمهی شناخت طرح نمود و شناخت نیز خود مقدمهی پیشبینی و آیندهنگری در نظام مدیریت اسلامی است(شکل 3)."