چکیده:
فرایند صنعتی شدن،پدیدهای است که بشریت را تحت سلطه خویش گرفته است و چنانچه قواعد بازی در آن به درستی رعایت نشود و کل فرایند،قانونمند نگردد،تبعات سوء این سرنوشت محتوم،یکی پس از دیگری نمایان میشود.اما چنانچه با صنعت به طور آگاهانه برخورد شود و شناخت کافی از زیروبمهاهی آن به دست آید،جبر حاکم بر آن به اختیار تبدیل میشود،دانایی و آگاهی راه صحیح به کارگیری آن را هموار میسازد، بر پیامدهای دلخواه میافزاید و از نتایج پیشبینینشده و دور از اختیار و خارج از کنترل میکاهد.حوادثی که در حین کار روی میدهند تا حدود زیادی از عدم آشنایی با قانونمندیهای صنعت ناشی میشوند.چنانچه حوادث ناشی از کار را با نگرش سیستمی مورد توجه قرار دهیم شناخت بهتری نسبت به پیچیدگی ماهیت حوادث و آگاهی کاملتری در مورد عوامل موجد آنها به دست خواهیم آورد.دروندادهای سیستمهای کاری ما در معادن و صنایع معدنی،منابع انسانی،اطلاعاتی،مالی و سایر منابع تشکیل میدهند.نارسایی و کاستی در هریک از این منابع،در ایجاد حادثه تاثیر میگذارد. برخی از آنتروپیهای مثبت که در معادن و صنایع معدنی ما وجود دارند عبارتند از:فعال نبودن کمیتههای حفاظت و ایمنی،کهنگی دستگاهها و ابزارآلات،مستهلک شدن وسایل کار،قدیمی بودن روشها و شیوههای کار،نقایص مهارتی و آموزشی کارکنان. مدیران،کارفرمایان و کلا دستاندرکاران معادن و صنایع معدنی میتوانند با دریافت بازخورهای سیستم،شناخت دقیقی از واقعیتهای موجود اکتساب کنند و با آنها برخورد مناسب نمایند.فعال کردن کمیتههای حفاظت و ایمنی،تعویض دستگاهها و ماشینآلات از رده خارجشده،به کارگیری وسایل و ابزار کار جدید،بهرهگیری از آخرین روشها و شیوههای کاری،برطرف کردن کمبودهای مهارتی از طریق ایجاد تعهد در مسئولان نسبت به آموزش نیروی انسانی در کلیه ردهها ازجمله آنتروپهای منفی هستند که به کمک آنها میتوان میزان حوادث را در صنایع معدنی به حداقل کاهش داد.
خلاصه ماشینی:
"فعال کردن کمیتههای حفاظت و ایمنی،تعویض دستگاهها و ماشینآلات از رده خارجشده،به کارگیری وسایل و ابزار کار جدید،بهرهگیری از آخرین روشها و شیوههای کاری،برطرف کردن کمبودهای مهارتی از طریق ایجاد تعهد در مسئولان نسبت به آموزش نیروی انسانی در کلیه ردهها ازجمله آنتروپهای منفی هستند که به کمک آنها میتوان میزان حوادث را در صنایع معدنی به حداقل کاهش داد.
چنانچه،نیروی انسانی از نظر کمی و کیفی با بار کاری و ماهیت وظایف محوله به کارکنان تناسب نداشته باشد،در صورتی که منابع انسانی موجود به داناییها و آگاهیهای لازم در مورد نحوهء انجام کار مجهز نباشند و دچار فقد بصیرت و مهارت موردنیاز برای انجام کار بهطور صحیح باشند،چنانچه در معادن و صنایع معدنی،منابع مالی و اعتباری کافی برای ارائهء آموزشهای ضروری،تهیه مواد،ابزار و تجهیزات مناسب کار،تأمین هزینههای حفاظت،ایمنی و بهداشتی و بهطور کلی پاسخگویی به نیازهای اقتصادی،روانی و اجتماعی کارکنان وجود نداشته باشد،زمینه و بستر مساعدی برای بروز حادثه فراهم خواهد آمد.
برای مثال،چنانچه فرهنگ ایمنی در بین کارکنان معادن و صنایع معدنی پایین باشد،استفاده از وسایل ایمنی مانند حفاظ،کلاه، دستکش و غیره نیز در حد پایینی خواهد بود و این امر به نوبه خود،میتواند موجب افزایش میزان حوادث ناشی از کار در صنایع معدنی شود.
باتوجه به خسارات کوتاهمدت،میانمدت،بلندمدتی که حوادث ناشی از کار دارند در اینجا پیشنهاداتی ارائه میشود با این امید که از طریق اعمال آنها در معادن و صنایع معدنی،میزان حوادث کاهش یابد و تبعات سوء انسانی،اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی آن تقلیل پذیرد و در نهایت،سرمایههای مادی و معنوی که در راه تأمین خسارات حوادث مورد استفاده قرار میگیرد به حوزههای توسعه انسانی و ارتقای کیفیت صنایع معدنی هدایت گردد."