چکیده:
از آنجا که تصمیمگیری از حساسترین وظایف مدیران سازمانها به شمار میرود،شناخت روش تصمیمگیری عقلایی-سازمانی،ابعاد،ویژگیها و ساختار آن برای هدایت و برقراری ارتباط سبکهای تصمیمگیری اهمیت فراوان دارد.وجود دوگانگی بین هدفها و عملکردها،بین انتظارات و واقعیتها و ناتوانی سازمانها در دستیابی به هدفهای طراحی شده تنها یک علت کلیدی دارد و آن ضعف شناخت فرایند تصمیم و پایههای سست سیستم تصمیمگیری عقلایی-سازمانی است. در این مقاله،نحوهء اتخاذ تصمیمات عقلایی-سازمانی با ترمیم ساختار و فرایند نظری تصمیمگیری در چارچوب تفکر سیستمی از یک سو معرفی و تحلیل و از سویی دیگر به لحاظ پذیرش تفکر سیستمی اثرات رفتاری تصمیمگیری فردی و گروهی با تکیه بر عوامل ارزشی،شخصیت،تمایل به ریسک،سازگاری،انطباقپذیری و بررسی مزیتها و آثار بر فرایند پیشنهادی تصمیمگیری بررسی میشود.
خلاصه ماشینی:
"وجود دوگانگی بین هدفها و عملکردها،بین انتظارات و واقعیتها و ناتوانی سازمانها در دستیابی به هدفهای طراحی شده تنها یک علت کلیدی دارد و آن ضعف شناخت فرایند تصمیم و پایههای سست سیستم تصمیمگیری عقلایی-سازمانی است.
در این مرحله مسئله را باید از ابعاد(الف)تحلیلی،(ب)ماهیتی، (ج)شرایط وقوع و(د)طرز تفکر بررسی کرد تا مشخص شود مسئلهء تصمیمگیری کدام یک از حالات طبقهبندی را دارد.
شناسایی نوع و طبقهبندی مسائل (تصویرتصویر) مسائل سازمان معمولا از نظر ماهیت وقوع به سه طبقهء زیر تفکیک میشوند: الف)فرصتها ب)بحرانی ج)معمولی مسائل بحرانی و معمولی به گونهای هستند که عموما نمایان میشوند و این مدیر است که باید آنها را به موقع تشخیص دهد و در جهت صحیح هدایت کند.
@ارزشها @شخصیت @تمایل به ریسک @سازگاری و انطباقپذیری تأثیر هر کدام از این عوامل بر ساختار و فرایند پویا و رفتار تصمیمگیری سازمان-عقلایی حایز اهمیت فراوان است.
تأثیر ارزشها بر فرایند و ساختار تصمیمگیری عقلایی-سازمانی در موارد زیر است: @در تدوین هدفها:قضاوتهای ارزشی را باید با مد نظر قرار دادن انتخاب فرصتها و تخصیص اولویتها اعمال کرد.
فردی را میتوان از روی شکل 8 برای فرایند تصمیمگیری عقلایی-سازمانی در عرصههای تصمیمات برنامهریزی نشده،بدون ساختار و وابسته در نظر گرفت.
به هر حال،با توجه به مباحثی که در مقاله بحث و تحلیل شد میتوان نتایج زیر را به دست آورد: @عامل بنیادی موفقیت و شکست سازمانها در دستیابی به هدفها و تحقق وظایف،ساختار و فرایند پویا و رفتار تصمیمگیری عقلایی-سازمانی قلمداد میشود."