خلاصه ماشینی:
معهذا بطوری که مشاهده میشود و مخصوصا از فرهنگستان ایران نیز اطلاع دادهاند برخی از وزارتخانهها و ادارات جهت لغتها و اصطلاحات معموله سابق برابرهایی وضع کرده و در قوانین و (به تصویر صفحه مراجعه شود) دکتر احمد متین دفتری،مصطفی عدل(منصور السلطنه)و حبیب الله آموزگار از اعضای کمیسیون بررسی اصطلاحات دادگستری نخستین فرهنگستان ایران نظامنامهها مورد استعمال قرار دادهاند(چنانکه در قانون اخیر وزارت عدلیه لغت سر دفتر و دفتر یار به کار برده شده است).
هر وزارتخانه و اداره لغات و اصطلاحاتی که بدون مراجعه به فرهنگستان اختیار کرده است فهرستی از آنها تهیه کرده به فرهنگستان بفرستند که مورد بررسی قرار گیرد و در آینده نیز تغییر لغات و اصطلاحات مورد حاجت را با نظر و تصویب فرهنگستان انجام و نتیجه اجرای این بخشنامه را نیز به ریاست وزرا اطلاع دهند.
(11) برخی از صاحبنظران و کسانی که بعدها عملکرد فرهنگستان ایران را مورد نقد و بررسی قرار دادند در خصوص چگونگی واژهسازی فرهنگستان بطور اعم و در مورد واژگان دادگستری بطور اخص معتقدند که «[فرهنگستان]کاری جز این نکرد که کلمات عربی و ترکی و اروپایی را بردارد و کلمات فارسی به جای آنها برگزیند و در تمام مدتی که بود،پیاپی لغت میساخت و دستور استعمال آنها را به مراکز دولتی میداد.
بنابراین بیشتر واژگان قضایی و حقوقی از سال 1317 تا شهریور 20 و به پیشنهاد وزارت عدلیه مورد بررسی و تصویب نخستین فرهنگستان ایران قرار گرفت(14).
منتهی بخشی از این واژگان در آخرین دفتر از واژههای نو(1314 تا پایان سال 1319)بیان نشده است که در این گفتار میتوان از طریق اسناد ارائه شده به لغات و اصطلاحات موردنظر دست یافت(15).