خلاصه ماشینی:
بررسی تطبیقی تصاویر چاپ سنگی شاهنامه در دوره قاجار و نسخههای مشابه هندی شادی هاشمی فشارکی (کارشناس ارشد تصویر سازی) چکیده {IBیکی از منابع غنی در تاریخ تصویر سازی این مرز و بوم تصاویر چاپ سنگی است که در پی تحول عظیم ناشی از اختراع چاپ،سالها نقش وسیعی در امر چاپ و ارتباطات داشته و همواره به شکلهای گوناگون مورد استفاده نقاشان و تصویرگران قرار گرفته است.
آنچه مسلم است این که افزون بر حوزههای هنری دیگر مانند کاشیهای نقاشی شده، نقاشی قهو خانهای،نقاشی پشت شیشه و فرنگیسازی،میبایست هنر تذهیب نسخههای خطی پیشین را نیز از منابع الهام بخش تصویر گران چاپ سنگی دانست.
تصاویری از رویدادها که بیشتر در روزنامههای چاپ سنگی آن دوره دیده میشود که در آنها عموما همانند سازی و اصول ژرف نمایی کمتر به کار برده است و خط بیش از سایه اهمیت دارد(مانند آثار صنیع الملک غفاری در روزنامهها).
برای مقایسه شیوهی تصویرگران ایرانی با یکدیگر و با هنرمندان هندی پیش از خود، مجلس واحدی از شاهنامه(اثر ماندگار ادبیات فارسی و روایتگر هویت ملی ایرانیان)در نسخههای مختلف چاپ شاهنامه باید گفت که نخستین نسخه کامل شاهنامه به شیوه چاپ سربی منتشر شد.
-میراز علیقی خویی،هنرمند برجستهی دورهی قاجار و نقاش نخستین نسخه ایرانی شاهنامه است(تهران 67-1265 ه ق)و پنج گنج نظامی را نیز به روش چاپ سنگی و مختار نامه را به شیوه گراور سازی تصویر کرده است.
در واقع میتوان این طور بیان کرد که دو نسخهی نخست هندی چاپ سنگی شاهنامه، دو شیوه متفاوت از تصویر گری را رواج دادند که بعدها به وسیله تصویر گران نسخههای ایرانی شاهنامه دنبال شدند.