چکیده:
منافع سرمایهگذاری در صنعت برق از طریق مکانیزمهای مختلفی به سایر فعالیت های اقتصادی منتقل میشود. این منافع در فضای رقابتی به طور عمده از طریق «مکانیزم قیمت» و در شرایط قیمت ثابت از طریق «مکانیزم هزینه ی سرمایه» منتقل میشوند. در این تحقیق آثار اقتصادی افزایش سرمایهگذاری در صنعت برق در شرایط بازار تنظیم شده که قیمت ثابت است و هم چنین در فضای بازار برق تجدید ساختار شده و رقابتی مورد بررسی قرار میگیرد. الگوی مورد استفاده یک مدل تعادل عمومی محاسبهپذیر است که با استفاده از ماتریس دادههای خرد و در قالب 9 بخش تولیدی، در کنار خانوارها، دولت، صادرات و واردات شبیهسازی شده است. در این مدل اقتصاد ایران به عنوان یک اقتصاد باز و کوچک بوده و جابه جایی ناقص نیروی کار و سرمایه در فعالیتهای مختلف در نظر گرفته شده است. نتایج نشان میدهد در شرایطی که قیمت کنترل شده و ثابت باشد، منافع سیاست محدود خواهد بود. در شرایط ثبات قیمت، افزایش در سطح فعالیت بخشها کم تر از شرایط رقابتی بوده و کاهش قیمت نیز کم تر اتفاق می افتد. با افزایش یکسان در سرمایه ی صنعت برق، رفاه خانوارها در فضای رقابتی در حدود 51/0 درصد افزایش مییابد، در حالی که این رقم در شرایط قیمت ثابت تنها 16/0 درصد است
خلاصه ماشینی:
"این تحقیق در چارچوب یک مدل تعادل عمومی محاسبه پذیر2،به بررسی آثار سرمایهگذاری در صنعت برق بر متغیرهای اقتصادی، شامل سطح فعالیت بخشهای تولیدی،سطح قیمت به تفکیک محصولات مختلف تولیدی،تقاضای برق در هر فعالیت،تقاضای فعالیتها از سایر حاملهای انرژی و همچنین تأثیر آن برسطح رفاه خانوارها میپردازد.
جدول 1-تأثیر سرمایهگذاری در صنعت برق بر شاخص قیمت کالاها و خدمات(درصد) (به تصویر صفحه مراجعه شود) منبع:یافتههای تحقیق در فضای رقابتی و در سناریوی پایه(با کشش جانشینی 0/1 بین انرژی و غیر انرژی)،بخشهای برق،فرآوردههای نفتی و فلزات و کانیها به ترتیب با 17/84، 0/74 و 0/67 درصد بیشترین کاهش در قیمت را خواهد داشت.
جدول 2-تأثیر سرمایهگذاری در صنعت برق بر سطح فعالیت بخشها و رفاه خانوارها(درصد) (به تصویر صفحه مراجعه شود) منبع:یافتههای تحقیق این نتایج در فضای ثبات قیمت برق به جز در مورد فرآوردههای نفتی و همچنین نفت و کانیها محدودتر هستند.
جدول 5-تأثیر سرمایهگذاری در صنعت برق بر تغییر انبارهی سرمایه در هر بخش(درصد) (به تصویر صفحه مراجعه شود) منبع:یافتههای تحقیق این ارقام نشان میدهند که با وجود سرمایهگذاری معادل 35%انبارهی سرمایهی صنعت برق،در«تعادل بلندمدت»انبارهی سرمایه در این صنعت کمتر از این رقم و در حدود 12% افزایش یافته است،به عبارت دیگر سرمایههای پیشین از این صنعت خارج و وارد سایر بخشها شدهاند.
براساس نتایج به دست آمده،در شرایط رقابتی صنعت برق با 6/72 درصد و بخش فلزات و کانیهای غیر فلزی با 2/28 درصد بالاترین میزان افزایش در سطح فعالیت را تجربه کنند،اما در شرایط ثبات قیمت برق این منافع محدودتر است؛ به عبارت دیگر افزایش در سطح فعالیت در همهی فعالیتها کمتر از واحد درصد بوده و در بخش نفت و کانیها 0/46 درصد و در بخش خدمات 0/39 درصد و در بخش فلزات تنها 0/36 درصد است."