چکیده:
تطابق زمانی مراحل رشد و نمو با شرایط مناسب آب و هوایی از عوامل اصلی بهبود عملکرد گلرنگ بهاره می باشد. بنا براین تعیین و پهنه بندی تاریخ های کاشت از اهمیت خاصی برخوردار است. گلرنگ بهاره یک محصول فاریاب در استان اصفهان می باشد. به منظور پهنه بندی تاریخ های کاشت گلرنگ بهاره از داده های دمایی 51 ایستگاه سینوپتیک و کلیماتولوژی استان های اصفهان و همجوار آن از سال 1961 تا 2009 میلادی استفاده شد. استان اصفهان به کمک میانگین دمای شبانه روزی به سه ناحیه دمایی اول، دوم و سوم تقسیم شد. در هر ناحیه دمایی با توجه به نیازهای حرارتی گیاه، تاریخ کاشت مناسب تعیین و نقشه ها ترسیم شدند. بر اساس نتایج بدست آمده در ناحیه دمای اول که عمدتا قسمت های شرق و شمال استان را فرا می گیرد تاریخ های کاشت مناسب از نیمه اول بهمن شروع و تا نیمه اول اسفند ادامه می یابد. در ناحیه دمایی دوم که به طور عمده مناطقی از جنوب شرقی و مرکزی استان را در بر می گیرد تاریخ های کاشت مناسب از نیمه دوم اسفند شروع و تا نیمه اول فروردین ادامه می یابد. ناحیه دمایی سوم که بقیه قسمت های استان را در بر می گیرد تاریخ های کاشت مناسب ازنیمه دوم فروردین شروع و تا نیمه دوم اردیبهشت ادامه می یابد. با توجه به نیازهای گرمایی چنانچه این گیاه در مناطق مختلف اصفهان در تاریخ های کاشت مناسب خود کشت گردد با دماهای باز دارنده روبرو نخواهد شد.
خلاصه ماشینی:
"دادهها و روشها با توجه به فاریاب بودن کشت بهاره گلرنگ در سراسر استان اصفهان، به منظور پهنه بندی تاریخهای کاشت آن از دادههای دمای حداقل (شبانه)، دمای حداکثر (روزانه) و میانگین (شبانه روز) دمای 51 ایستگاه سینوپتیک و کلیماتولوژی استان اصفهان وکلیه استانهای همجوار(شکل 1) از سال 1961 تا 2009 میلادی استفاده گردید.
در نیمه اول اردیبهشت ماه با در نظر گرفتن شروط فوق قسمتهای جدیدی به شکل10 افزوده شده و ایستگاههای بالان، ابیانه، میمه، خوانسار، داران، چادگان و همگین مناطقی هستند که کشت گلرنگ با توجه به دمای میانگین و حداقل شبانه روزی می تواند در این هنگام در آنجا صورت پذیرد (شکل11).
/ / شکل11- منطقه مناسب اقلیمی کشت گلرنگ بهاره در نیمه اول اردیبهشت شکل12- منطقه مناسب اقلیمی کشت گلرنگ بهاره در نیمه دوم اردیبهشت قابل ذکر است چنانچه در ناحیه ای خصوصا در مناطق گرم استان، گلرنگ در تاریخ مناسب کشت نگردد یا کشت آن به تأخیر افتد مرحله گلدهی و پرشدن دانههای آن با درجه حرارتهای بازدارنده (میانگین روزانه بالای 30 درجه و ماکزیمم بالای 37 درجه سلسیوس)روبرو شده که این امر باعث افت عملکرد دانه و روغن می گردد.
(2011), Response of yield, yield component and oil content of safflower (cv Sina) to planting date and plant spacing on row in rainfed conditions of western Iran, American Eurasian J.
(2004), Effects of different sowing date and intrarow spacing on yield and some agronomic traits of safflower (Carthamus tinctorius L) under Harran plain's arid conditions, Turkish Journal of Agriculture and Forestry."