چکیده:
تحقیق حاضر به بررسی ارتباط بین برخی از ساز وکارهای حاکمیت شرکتی، حقالزحمه حسابرسی و میزان مالکیت شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران میپردازد. میزان و ماهیت حقالزحمه حسابرسی مستقل به عوامل کلیدی، اندازه شرکت، پیچیدگی عملیات و ریسک حسابرسی مربوط است. حاکمیت شرکتی مجموعهای از نظامها، فرآیندها و ساختارهایی است که با استفاده از سازوکارهای درون سازمانی، نظیر: هیات مدیره، کنترلهای داخلی اداری و حسابداری، کمیته حسابرسی و نیز سازوکارهای برون سازمانی، مانند: نظارت قانونی، نظام حقوقی، بازار سرمایه و حسابرسی مستقل در پی کسب اطمینان از رعایت حقوق ذینفعان، پاسخگویی، شفافیت وعدالت در واحد تجاری است. تحقیقات نشان دادند که ساختار حاکمیت شرکتی ضعیف با کیفیت گزارشگری مالی پایین و مشکل کنترل داخلی در ارتباط است. حاکمیت شرکتی ضعیف احتمالا میزان ارزیابی ریسک ذاتی و ریسک کنترل را افزایش میدهد. افزایش این ریسکها روی بودجه زمانی حسابرسی اثر میگذارد، که باعث افزایش حقالزحمه حسابرسی مستقل میشود. بر این اساس، 78 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در طی دوره زمانی 84 – 88 به عنوان نمونه انتخاب گردید. یافتههای تحقیق در خصوص ارتباط بین برخی از ساز وکارهای حاکمیت شرکتی و حقالزحمه حسابرسی بیانگر وجود رابطه منفی بین حقالزحمه حسابرسی و درصد اعضای غیرموظف هیاتمدیره و رابطه مثبت بین دوگانگی مدیرعامل با حقالزحمه حسابرسی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بوده است. همچنین، رابطه بین دوگانگی مدیرعامل و حقالزحمه حسابرسی هنگامی که مالکیت پراکنده است، قویتر است.
خلاصه ماشینی:
"نگاره شماره 1: آمار توصیفی متغیرهای تحقیق برای شرکتهای نمونه متغیرها تعداد مشاهده میانه انحراف معیار میانگین استقلال هیأت مدیره PCTINDBRD 390 0/6 0/218392 0/596974 دوگانگی مدیرعامل CEODUALITY 390 0 0/235879 0/058974 بازده داراییها ROA 390 0/095 0/216874 0/102667 اهرم مالی LEVERAGE 390 0/65 0/238397 0/663359 حساب دریافتنی و موجودیها RI 390 0/56 0/216006 0/533795 نوع حسابرس BIGN 390 0 0/44142 0/264103 تمرکز مالکیت OWNCON 390 0/8 0/208679 0/734103 اندازه شرکت SIZE 390 5/49 0/607324 5/572615 حقالزحمه حسابرسی Total Audit Fees 390 270 81/6581 312 بر اساس این نگاره، به طور میانگین 74 درصد سهام شرکت در اختیار سهامداران عمده (مالکیت متمرکز) قرار دارد.
سطح معناداری استقلال هیات مدیره PCTINDBRD 116-/1232 3-/741559 0/0002 99% مالکیت متمرکز OWNCON 11-/82947 0-/245769 0/8060 نامعنادار نوع حسابرس BIGN 177/6126 5/633649 0/0000 99% اندازه SIZE 202/1758 5/441844 0/0000 99% اهرم مالی LEVERAGE 8/881446 0-/357558 0/7209 نامعنادار حسابهای دریافتنی و موجودیها RI 26/56484 0/593048 0/5536 نامعنادار بازده دارایی ROA 6/890526 0/284079 0/7765 نامعنادار آماره F 150/9158 آماره دوربین واتسون 2/265905 احتمال (آماره F) 0/000000 ضریب تعیین تعدیل شده 0/794084 آماره آزمون آزمون معناداری نتیجه آزمون چاو 2/823562 0/000 FE آزمون هاسمن 16/759217 0/0190 FE FE: مدل اثرات ثابت.
سطح معناداری دوگانگی مدیرعامل CEODUALITY 60/91646 2/490498 0/0133 99% مالکیت متمرکز OWNCON 8-/319445 0-/171325 0/8641 نامعنادار نوع حسابرس BIGN 170/9381 5/619306 0/0000 99% اندازه SIZE 128/8455 4/15598 0/0000 99% اهرم مالی LEVERAGE 202/6478 5/358356 0/0000 99% حسابهای دریافتنی و موجودیها RI 8/273017 0/347016 0/7288 نامعنادار بازده دارایی ROA 25/95799 0/58727 0/5575 نامعنادار آماره F 154/8202 آماره دوربین واتسون 2/264918 احتمال (آماره F) 0/000000 ضریب تعیین تعدیل شده 0/798257 آماره آزمون آزمون معناداری نتیجه آزمون چاو 2/779002 0/000 FE آزمون هاسمن 18/177522 0/0112 FE FE: مدل اثرات ثابت."