چکیده:
گردشگری عنصری است وابسته به آب و هوا و اقلیم، بنحوی که آب و هوای مناسب و شناخت کافی از شرایط اقلیمی در مقصد یکی از مهمترین عناصر در بحث گردشگری است و می تواند بعنوان یک عامل جاذب یا دافع برای گردشگران باشد. در این پژوهش به منظور ارزیابی شرایط اقلیم آسایش از منظر گردشگری با استفاده از شاخص بیوکلیماتیک TCI و داده های اقلیمی 9 ایستگاه سینوپتیک استان، شرایط آسایش استان لرستان در تمام طول سال تبیین گشته است. این شاخص به شکلی سیستماتیک شرایط اقلیمی را برای گردشگری با استفاده از 7 پارامتر میانگین بارش ماهانه، میانگین دما، میانگین نم نسبی، بیشینه دما، کمینه نم نسبی، میانگین روزانه ساعات آفتابی و سرعت باد مورد ارزیابی قرار می دهد. با این وجود روش این پژوهش تحلیلی- توصیفی بوده و هدف از انجام آن بررسی کیفی شرایط اقلیمی استان لرستان از بعد آسایشی و بیوکلیمایی و تعیین تقویم گردشگری استان بر اساس شاخص TCI میباشد. بدین منظور ابتدا داده های همگن اقلیمی یک دوره آماری 15 ساله را برای 9 ایستگاه سینوپتیک استان گردآوری نموده و بعد از تجزیه و تحلیل و پردازش آنها در محیط Excel و نیز تهیه یک بانک اطلاعاتی، شاخص TCI را برای ایستگاه های منطقه به تفکیک ماه های سال محاسبه نموده و با استفاده از تکنیک GIS نقشه TCI را بر پایه نقشه DEM ارتفاعی برای تمامی ماه های سال تهیه و ترسیم نمودیم.نتایج این بررسی نشان داد که شاخص گردشگری استان در تمام طول سال دارای تنوع زیادی است. به گونه ای که بهترین ماهها از نظر دارا بودن شرایط آسایشی برای گردشگران ماه آوریل با سه کلاسه ایده ال، عالی و بسیار خوب؛ ماه می با دو طبقه عالی و خیلی خوب و نیز ماه اکتبر با دو طبقه عالی و بسیار خوب میباشند که بهترین شرایط را از نظر آسایشی به خود اختصاص داده اند و در مقابل ماههای ژانویه و فوریه (با کلاسه قابل قبول، حد بحرانی و مرزی و نامطلوب) و ژوئن (با سه طبقه خوب، قابل قبول و حد بحرانی و مرزی) از بدترین شرایط آسایشی و بیوکلیمایی برخوردارند.
Tourism is an element depends on climate so that suitable climate and weather forecast in the destination is an attractive factor for tourists. In this research we used 9 synoptic stations data and TCI index of Lorestan province for comfort assessment of the province .This index use 7 climatic factors includes: rainfall، temperature، mean and minimum relative humidity، maximum temperature، daily sunshine hours and wind speed. To determine tourism calendar we used a 15 years data and analyzed the data with EXCEL to calculate TCI for every months. finaly we used GIS to mapping data. The results of this present work shows that the TCI is very different over the year and the best month for tourism climatic comfort is on April with 3 classes of ideal ،excellent and very good category .the next months are May and October with excellent and very good category. January and February months (with categories of acceptable، critical and not suitable) and June (good، acceptable and critical classes) have the worth climatic comfort conditions in the year.
خلاصه ماشینی:
"سپس به منظور تعیین تقویم گردشگری استان لرستان و پهنه بندی آسایش اقلیمی منطقه بر اساس شاخص TCI، مقادیر میانگین بارش ماهانه، میانگین دما، میانگین نم نسبی، بیشینه دما، کمینه نم نسبی، میانگین روزانه ساعات آفتابی و سرعت باد را برای یک دوره 15 ساله آماری، از سایت هواشناسی استخراج نموده و پس از تجزیه و تحلیل و پردازش آنها و تهیه بانک اطلاعاتی، رتبه هر کدام از مولفه های CIA، CID، بارش، سرعت باد و ساعات آفتابی را بدست آورده، مقدار عددی TCI را به تفکیک برای ماههای سال و ایستگاه های منطقه محاسبه نمودیم.
نقشه شماره 7 نقشه شماره 8 وضعیت اقلیم آسایش استان در ماههای می و ژوئن بررسی جداول مربوط به بارش، باد، ساعات آفتابی، شاخص CIA و شاخص CID، برای ماه های می و ژوئن نشان می دهد که این ماه ها از حیث آسایشی و شرایط بیوکلیمایی در شرایط متوسط و نرمالی قرار دارند، به گونه ای که رتبه بارش در این ماهها به میزان زیادی پایین آمده (بین 1 و 2 در نوسان است) و رتبه باد و ساعات آفتابی حد متوسطی را نشان می دهند (بین 2 تا 3)، CIA و CID نیز در این ماهها عدد بالایی رانشان می دهند (بین 3 تا 5)."