چکیده:
از آنجائی که کبد اولین گذرگاه تماس با عوامل مختلف از جمله سموم و داروها می باشد، همچنین قسمت عمده متابولیسم مواد در کبد انجام می پذیرد، لذا در خطر فراوان آسیب سلولی قرار دارد. در بعضی موارد علیرغم مصرف مواد Hepatotoxic آزمایش سم شناسی منفی می باشد و یا اطلاعی از نوع ماده مصرفی در دسترس نیست. در این موارد نمونه برداری از ضایعه کبدی همراه با مصرف عوامل فوق به تشخیص کمک می کند. این تحقیق در سال 1379 به روش غیر مداخله ای، توصیفی (مقطعی) بر روی 515 مورد نمونه ارسالی به آزمایشگاه مرکزی سازمان پزشکی قانونی کشور انجام شد. در این موارد که از لحاظ وجود دارو، سم یا مواد مخدر ثبت بودند، یا براساس پرونده بالینی مصرف اخیر داشتند نمونه کبدی جهت بررسی آسیب شناسی برداشته شد. مواردی که سابقه بیماری تشخیص داده شده قبلی کبد، حاملگی، نارسایی احتقانی قلب و ..... داشتند از مطالعه حذف شد. از این تعداد84 درصد مرد و 16 درصد زن بودند. همچنین 88 درصد در گروه سنی 50-15 سال و 2 درصد در گروه سنی زیر 15 سال قرار داشتند. مواد مخدر 63 درصد، داروها 19 درصد، و سموم 11درصد موارد مصرف را تشکیل می دادند. بقیه موارد شامل مصرف توام آنها بود. از میان سموم و داروهای مصرف شده به ترتیب بیشترین میزان را گروه جونده کش ها (38 درصد) و گروه( Psychoactive)درصد 48 تشکیل می داد.
در نماهای مشاهده شده کبدی صدمات هپاتوسلولر حاد با 38 درصد بیشتری فراوانی را داشتند پس از آن صدمات هپاتوسلولر مزمن 34 درصد، نمای طبیعی 27 درصد و کلستاز1 (Cholestasis) درصد موارد را تشکیل می دادند.
از آنجا که ضایعات ناشی از سموم و داروها اغلب یک تشخیص احتمالی است و بسیاری از اختلالات دیگر قادر به ایجاد علایم بالینی و آسیب شناسی مشابه آن می باشند، لذا قائل شدن رابطه علت و معلولی بین مصرف مواد فوق و بروز آسیب کبدی متعاقب آن دشوار می باشد و این تشخیص باید پس از رد سایر حالات مطرح گردد
خلاصه ماشینی:
"در این موارد که از لحاظ وجود دارو،سم یا مواد مخدر ثبت بودند،یا براساس پرونده بالینی مصرف اخیر داشتند نمونه کبدی جهت
مشابه آن میباشند،لذا قائل شدن رابطه علت و معلولی بین مصرف مواد فوق وبروز آسیب کبدی متعاقب آن دشوار میباشد و این تشخیص باید
نمونههای کبد ارسالی به بخش پاتولوژی سازمان پزشکی قانونی تهران در سال 1379
جدول 2-فراوانی انواع گروههای سموم یافتشده در مصرفکنندگان به تفکیک جنس در گروههای سنی مختلف در نمونههای کبد
جدول شماره 3-فراوانی انواع بیماریهای کبدی در سموم مصرف شده به تفکیک جنسیت در نمونههای کبد ارسالی به بخش پاتولوژی
جدول 4-توزیه فراوانی انواع نماهای کبدی در گروههای دارویی مختلف به تفکیک جنسیت در نمونههای کبد ارسالی به بخش
نمودار 1-توزیع فراوانی انواع نماهای میکروسکپی در مصرفکنندگان سموم داروهای مخدر در نمونههای ارسالی به بخش
نمودار 2-توزیع فراوانی انواع نماهای میکرسکپی کبدی در مصرفکنندگان مواد مخدر به تفکیک جنس در نمونههای ارسالی به بخش"