خلاصة:
انحراف اعتقادی از دین الهی ریشه در علل گوناگون بینشی، گرایشی، رفتاری و محیطیدارد. این مقاله به تحلیل عوامل رفتاری انحراف اعتقادی از دین از منظر آیات قرآن باروش توصیفی ـ تحلیلی، میپردازد و هدف آن، شناسایی و تحلیل رفتارهای آسیبزا وموثر در ایجاد انحراف اعتقادی از نگاه قرآن میباشد. عوامل رفتاری انحراف اعتقادی ازدین از نظر قرآن عبارتند از: ظلم، فسق، جرم، حسد، کذب، عصیان، نقض عهد، اسراف،خودداری از انفاق، لهو الحدیث، ثروتزدگی و خودداری از انفاق که هریک از آنها مطابقآیات قرآن، زمینهساز و سبب انحراف اعتقادی انسان و افتادن او در مسیر ضلالت میباشد.از دیدگاه قرآن، ظلم عامل هدایتنایافتگی است. فسق سبب شکلگیری حجاب برای قلبمیشود. جرم به انقطاع از خدا میانجامد. عصیان به انکار رسالت پیامبران منتهی میشود.حسد به تکذیب انبیا میانجامد. دروغگویی نفاق را پدید میآورد. نقض عهد سبب قساوتقلب و انکار قیامت میگردد. اسراف موجب ضلالت و همتایی با شیطان است. ثروتزدگیباعث طغیان و کفر میشود. و خودداری از انفاق همتراز شرک قلمداد شده است.
ملخص الجهاز:
"2. رعایت ضوابط دینی یکی از آیاتی که در آن به عوامل سازگاری اشاره شده، آیه34 سوره «نساء» است: «الرجال قوامون علی النساء بمافضل الله بعضهم علی بعض وبما أنفقوا من أموالهمفالصالحات قانتات حافظات للغیب بما حفظ الله واللاتیتخافون نشوزهن فعظوهن واهجروهن فی المضاجعواضربوهن فإن أطعنکم فلا تبغوا علیهن سبیلا إن الله کانعلیا کبیرا»؛ مردان، سرپرست و نگهبان زنانند، به خاطربرتریهایی که خداوند (از نظر نظام اجتماع) برای بعضینسبت به بعضی دیگر قرار داده است، و به خاطر انفاقهاییکه از اموالشان (در مورد زنان) میکنند.
خداوند در ذیل آیه 19 سوره «نساء» خطاب به مردانیکه قصد جدا شدن از همسرشان را دارند میفرماید: «یاأیها الذین آمنوا لا یحل لکم أن ترثوا النساء کرها ولاتعضلوهن لتذهبوا ببعض ما آتیتموهن إلا أن یأتینبفاحشة مبینة وعاشروهن بالمعروف فإن کرهتموهنفعسی أن تکرهوا شیئا ویجعل الله فیه خیرا کثیرا»؛ ایکسانی که ایمان آوردهاید، برای شما حلال نیست که زنانرا به اکراه ارث برید و آنان را زیر فشار مگذارید تا بخشیاز آنچه را به آنان دادهاید [از چنگشان به در ]برید، مگرآنکه مرتکب زشتکاری آشکاری شوند، و با آنها بهشایستگی رفتار کنید و اگر از آنان خوشتان نیامد، پسچهبسا چیزی را خوش نمیدارید و خدا در آن خیرفراوان قرار میدهد.
ممکن است گفته شود: خداوند در آیه شریفه نفرمودهاست که اگر صبر کنید با هم سازگار میشوید، بلکه فرموده:خدا به شما خیر کثیر عطا خواهد کرد، و معلوم نیست اینخیر کثیر ربطی به سازگاری داشته باشد، بلکه اساسا ممکناست مراد از این خیر کثیر پاداش اخروی باشد و اصلا ناظربه امور دنیوی نباشد؛ یعنی همسران به آرامش در زندگیهم نرسند، ولی خیر کثیر به آنها داده شود."