خلاصة:
«خود اصلاحی » (self-repair) فرایندی است که گوینـده مـشکلی را در «واحـد ساختاری نوبت »١ خویش تشخیص می دهد و درصدد اصلاح آن برمی آید. اینکـه چه مقدار به عقب برمی گردد تا اقدام بـه اصـلاح کنـد، از زبـانی بـه زبـان دیگـر متفاوت است . در این مقاله این سوال مطرح است که آیـا در عملکردهـای خـود اصلاحی محاورة زبان فارسی ، ارتباطی بین سازة تحت ساخت و میـزان «قلمـرو بازیابی » (scope of recycling) وجود دارد. دادگـان محـاورة زبـان فارسـی نـشان مـی دهـد کـه ٨٩,٨% «قـسمت هـای نیازمنـد اصـلاح» (repaired segments) از سازه های واحد (کلی یا جزئی ) و ١٠,٢% از ترکیـب سـازه هـای بنـدی تـشکیل می شود. اگرچه انواع مختلف سازه هـا (نهـاد، فعـل ، مفعـول و ...) از نظـر تعـداد رخدادشان در«قسمت های نیازمند اصلاح» به صورت کلی یا جزئـی و همچنـین ترکیبی ، متفاوت اند؛ اما ارتباطی بین سازة تحت ساخت و «قلمرو بازیابی » یافت نشد.
ملخص الجهاز:
گوینده می توانسته کل گروه اسمی نهاد یا مفعول و همچنـین کل مجموعة فعلی را در اصلاح بگنجاند، اما این کار را نکرده و این منتج به سازة «قـسمت نیاز به اصلاح» ناقص آغازین شده است .
عنصر یـا عناصـر تکرارشـده به دلیل عملکرد بازیابی ساده است که در این حالت کل «قـسمت نیـاز بـه اصـلاح» تکـرار می شود، یا مواد «قسمت نیاز به اصلاح» ممکن است به عنوان قابی تکرار شود کـه در درون آن قاب، عملکرد اصلاحی دیگـری از قبیـل «جـایگزینی »، «افـزایش » و «حـذف» صـورت پذیرد.
(. 6) /(???) در این مورد فقط بخشی از گروه حرف اضافه در «قسمت نیاز به اصلاح» گنجانـده شـده است .
نهاد هم در دو مورد در «قسمت نیاز به اصلاح» با گروه قیدی ترکیب شده است .
و در این مورد به دلیل انجام عملکرد اصـلاحی جـایگزینی کـه در نهـاد [m]̂naemteha' تشخیص داده شده، گوینده گروه قیـدی do hafte dige را در «قـسمت نیـاز بـه اصـلاح» گنجانده است تا گروه قیدی دیگری یعنی az bisto sevvom' را جایگزین آن نماید.
در دو مورد با گروه حرف اضافة دیگری که در هـر دو مـورد تشخیص در حرف اضافه صورت پذیرفته است ؛ در یـک مـورد کـل گـروه حـرف اضـافه دو عنصری قبل و در مورد دیگر فقط اسم تکعنصری بعد از حرف اضافه در «قسمت نیـاز بـه اصلاح » ترکیب شدهاند.
در ١ مورد آخرین سازة مکمل صفتی است که دو سازه فعل و نهاد تکعنصری را نیز در «قسمت نیاز به اصلاح» گنجانده است تا قبل از نهاد عملکرد اصلاحی افزایش انجام دهد.