ملخص الجهاز:
بنا بر این آیا میتوان معتقد شد که متن و ملودی در ترانهی توده پیوسته در حال تغییر است؟ پدیدههای فولکلوری که بخش عظیمی از فرهنگ هرجامعهای را در برمیگیرند با گذشت زمان و سیر حوادث و زندگی نسلها چون عناصری فعال و زنده و پویا به استمرار خود ادامه میدهند و با توجه به تغییر شرایط زندگی،همهی پدیدهها به ویژه پدیدههای اجتماعی نیز تغییر میکنند.
ترانهها که بخشی از ادبیات شفاهی جامعه هستند نیز طبیعی است که نمیتوانند از این اصل کلی مستثنی باشند و دگرگونیشان امری بسیار عادی و طبیعی است و باید هم چنین باشد.
مرحوم محمد تقی مسعودیه میگوید،که هنگام آوانویسی یکی از نغمههای محلی ایران،متوجه میشود آنچه اجرا کننده ارائه میدهد حاوی تأثیرهایی از موسیقی بیریشهای است که از وسایل ارتباط جمعی شنیده است،حال آیا میتوان گفت خوانندگان محلی،به لحاظ خصلت فرهنگپذیری خود،پیوسته تحت تأثیر انواع دیگر موسیقی به روشهای مختلف قرار میگیرند؟ این اظهار نظر مسعودیه کاملا درست است اما این را نیز باید دانست که در قدیم و گذشتههای بیش از یک قرن،وسایل ارتباط جمعی سمعی و بصری وجود نداشته و از نوار و ویدئو و اینترنت و حتی صفحههای گرامافون خبری نبوده است،ولی در قرن اخیر و به ویژه نیم قرن اخیر این ابزار به نحو گسترده در جوامع مختلف پدیدار شدهاند.
اما آنچه در آنها نهفته است اعم از اعتقادات و باورها و آرزوها و غمها و شادیها تحت تأثیر تحولات جامعه،دگرگونی میپذیرند و چنان که قبلا هم اشاره شد سیر تحول و حرکات درونی جامعه را میتوان در آنها بازیافت و از همین روست که حفظ و ثبت و ضبط و نگارش پدیدههای فولکلوری و به ویژه ادبیات شفاهی و از جمله ترانهها ارزش و اعتبار خود را مینمایند.