خلاصة:
در این پژوهش جهت بررسی آثار تغییر قیمت بنزین در اقتصاد،به محاسبه تغییر رفاه مصرفکنندگان دهکهای مختلف درآمدی،ناشی از افزایش 30 درصدی قیمت بنزین با استفاده از دو معیار«تغییر معادل»و«تغییر جبرانی»طی دوره زمانی 82-1375 پرداخته شد.مدل انتخابی در برآورد معادلات تقاضا،مدل تقاضای تقریبا ایدهآل و دادههای مورد استفاده و نیز دادههای تلفیقی بوده است.جهت جامعیت مطالعه،در محاسبات مربوط به تغییر رفاه،علاوه بر اثر مستقیم تغییر قیمت بنزین،اثر غیرمستقیم آن؛یعنی تورم ناشی از این تغییر نیز لحاظ شده است.نتایج بدست آمده حاکی از آن است که رفاه نسبی از دست رفته دهکهای پایین درآمدی از دهکهای بالای درآمدی بیشتر میباشد.
ملخص الجهاز:
"وی در این مطالعه به بررسی توابعی که مصرف بنزین را بطور کلی مد نظر قرار میدهند و متغیرهایی که برای این منظور در مطالعات مختلف استفاده شده،میپردازد؛ سپس با بیان اینکه هدف مطالعه وی تعیین عوامل مؤثر بر مصرف بنزین و در نهایت تغییر رفاه خانوار است،ویژگیهای اقتصادی و اجتماعی خانوار را بیان میکند و سرانجام به برآورد مدل خطی خود برای چهار گروه درآمدهای پایین به بالا برای کشش قیمتی وجود دارد؛دال بر آن است که بنزین برای خانوارهایی با متوسط درآمد پایین،کششپذیرتر از خانوارهایی با متوسط درآمد بالا است.
بنابر این،اگر از رابطهء(4)، u را برحسب p و X بهدست آورده و حاصل را در رابطه(5)جایگزین نماییم،سهم هر کالا یا گروه کالایی از کل بودجه به صورت تابعی از p و X بهدست خواهد آمد،یعنی: (6)(به تصویر صفحه مراجعه شود) میتوان مقدار P را-که بهصورت یک شاخص مناسب برای تعدیل قیمت انتخاب شده است-برای هر دوره،محاسبه کرده و بهعنوان یک مقدار مشخص در مدل وارد کرد.
نتایج بدستآمده با استفاده از معادلات 40 و 41 در دهکهای مختلف درآمدی در جدول(4)نشان داده شدهاست: (به تصویر صفحه مراجعه شود) همانطور که مشاهده میشود،معیار EV طبق انتظار از معیار CV کوچکتر است؛ یعنی میزان درآمدی که باید از خانوارها گرفته شود تا سیاست افزایش قیمت بنزین اجرا نشود؛ولی خانوارها به سطح مطلوبیتی برسند که اگر سیاست اجرا میشد به آن میرسیدند، از میزان درآمدی که باید به خانوارها دادهشود تا بعد از اجرای سیاست افزایش قیمت بنزین به سطح مطلوبیت اولیه؛یعنی سطح مطلوبیت قبل از اجرای سیاست برسند،کمتر است."