خلاصة:
سوختهای فسیلی از جمله منابع مهم تولید انرژی در صنعت بهشمار میروند که بهطور عمده شامل نفت، گاز طبیعی و زغالسنگاند. زغالسنگ ترکیب ناهمگنی از اجزای آلی (ماسرال۱) و غیرآلی(مادة کانیایی۲) است. ماسرالها بخش اصلی زغالسنگ۳ و نوع و رتبة آن را تعیین میکنند. زغالسنگ مادهای آلی است که همانند مواد معدنی از یک یا چند ترکیب بهنام کانی تشکیل شده است [۴]. با توجه به استخراج بالای زغالسنگ و حجم زیاد معدنکاری و ساخت نیروگاه زغالسوز، توجه به اثرات زیستمحیطی آن دارای اهمیت زیادی است. حفظ تعادل زیستمحیطی در کنار اولویتهای توسعة اجتماعی و اقتصادی امری مهم است که مقالة حاضر به بررسی آن میپردازد
ملخص الجهاز:
"در این فاز، شرایط مناسب تشکیل زغالسنگ در مناطق گسترده (بهخصوص زون ساختاری- رخسارهای طبس) فرمانروا بوده است و قسمت بزرگ ذخایر زغالسنگ۱۲ ککده خاور ایران بهشمار میرود.
سولفیدهای طبیعی آهن بیشتر از مواد گوگرددار دیگر بهصورت رگههایی در زغالسنگ وجود دارند که هنگام سوختن زغالسنگ، به اکسید آهن (III) و گاز دیاکسید گوگرد تبدیل میشوند.
پیریتهای لایههای سطحی معادن زغالسنگ اکسید میشوند و اسید سولفوریک را تولید میکنند که این اسید نیز باعث آلودگی خاک و آب میشود [۱۰].
از گازهای حاصل از سوختن زغالسنگ میتوان به اکسیدهای مختلف نیتروژن NOx و گازهایcl- f اشاره داشت که بیشترین چالش زیستمحیطی مربوط به آنهاست، زیرا فلوئور یکی از اصلیترین عوامل تخریب لایة ازن است و کلر موجود در هنگام سوختن زغالسنگ باعث تولید اسیدکلریدریک میشود [۱۰].
از عوامل تشدیدکنندة بیماری میتوان به تغذیة نامطلوب، استعمال دخانیات، سوءمصرف الکل و مقدار غبارهای استنشاقشده در طی سالها اشاره کرد حداکثر میزان تراکم مجاز زغالسنگ در هوا ۱۰mg/m۳ است که از این حد بیشتر، باعث آلودگی هوا میشود.
استنشاق مداوم این ذرات در طی سالها ممکن است باعث ایجاد مناطق کوچک التهابی در یک یا هر دو ریه شود مجموع ذخایر زغالسنگهای بیتومینه و قهوهای جهان تا عمق حدود هزار متری حدود ۳۵ تریلیون تن تخمین زده شده است که فراوانترین سوخت فسیلی جهان بهشمار میآید شکل ۱: مقایسة ریة فرد سالم با فرد مبتلا به بیماری پنوموکونیوز پینوشتها 1.
Short Course Handbook on Environmental Geochemistry of Sulfide Mine Waste, Mineralogical Association of Canada, Nepean, v 22.
,2001, Quality of life for patients with pneumoconiosis in coal mines."