خلاصة:
یکی از اصول تبلیغی موثر در فرایند تبلیغ ، اصـل بـومیگرایی اسـت ؛ یعنـی در نظام تبلیغ دینی با توجه به ضرورت رعایت اقتضائات بومی هر منطقه ، اولویت با استفاده از مبلغان بومی است و غالبا مبلغان بـومی امکـان موفقیـت بیشـتری خواهند داشت ؛ البته گاهی حضور مبلغ بومی، آسیب ها و چالش هایی نیـز دارد که توجه به آنها ضروری است . هدف از این نوشتار، تبیین فواید و آسیب های بـومیگرایی در تبلیـغ دیـن است . برای رسیدن به هـدف مـذکور از روش تحقیـق کیفـی و کتابخانـه ای و همچنین روش تاریخی و تجربی استفاده شده است . اصل بومیگرایی دارای فواید قابل توجهی مانند شناخت خـوب و مناسـب از محـیط ، مخاطـب و همچنـین همراهی و هم دلی با مخـاطبین و ...، اسـت ؛ در عـین حـال دارای آسـیب ها و چالش هایی، مانند ذهنیت منفی مردم نسبت به مبلغ بومی و اشتغال مبلغ به امور شخصی در زمان تبلیغ و ...، است ؛ لذا در نظام تبلیغ دین باید هم به فواید و هم به آسیب های اصل بومیگرایی توجه داشت تا بتوان اهداف تبلیغی را محقق نمود.
ملخص الجهاز:
"سخن گفتن به زبان جامعه هدف گاهی سخن گفتن در جامعۀ هدف به زبان بومی آن منطقه ، بسـیار راهگشـا و اثرگـذار خواهد بود؛ چراکه مردم احساس خواهند کرد که فرد انذارکننده از خـود و میـان آنهـا است و یا اینکه اصلا صحبت های مبلغ را خوب متوجه خواهند شد؛ مثلا گاهی استفاده / از ضربالمثل ها آن هم به زبان بومی در تبیین بهتر مطلب بسیار کمک خواهد نمود؛ از این رو اگر مبلغ بتواند در منطقه تبلیغی خود به زبان آن قوم سخن بگوید، در امر تبلیغ و 113 انتقال مفاهیم مؤفق عمل خواهد نمود.
این همه آیات بیانگر این است که خداوند متعال پیامبر را از بین خود مردم برگزید؛ چراکه یک مبلغ بومی فهم بهتری نسبت بـه نیازهـای اصـلی مخـاطبین خـود داشـته و احساسات آنها را به خوبی درک می کند و برای برطرف کردن نیازهای معنوی مخاطبین تلاش بیشتری خواهد نمود و مخاطبین نیز پذیرش بهتری خواهند داشت و این یکی از فواید اساسی بومیگرایی در تبلیغ است ؛ در سوره مبارکه بقره نیـز بـه ایـن نکتـه مهـم / اشارهکرده: «کما أ.
زمـان تبلیـغ و همچـون مکان آن اهمیت بسزایی دارد و این مهم توسط مبلغانی که با شرایط بومی جامعه هدف آشنا هستند، بهتر و صحیح تر محقق خواهد شد؛ از این رو انتخاب زمان مناسب یکی از عوامل مؤثر در موفقیت مبلغ است ؛ او باید زمانی را برای سخن گفتن انتخاب کنـد کـه مخاطبین آمادگی کافی داشته باشند، سخنرانی و بیان معارف دین در زمـان گرسـنگی و تشنگی، خستگی و بی حوصلگی، اضطراب و هیجانهای روحی و فکری ، نـه تنها مفیـد نیست ، بلکه تأثیر منفی هم به دنبال خواهـد داشـت ."