خلاصة:
صحابه نگاران افزون بر اختلاف ساختاري در تاليف كتاب هاي خود، كه به دو مكتب «حديثي» و مكتب «شرح حال نويسي» تقسيم مي شوند، از نظر محتوا و متن ـ يعني چگونگي و كيفيت آنچه در ارتباط با صحابه نوشته اند نيز به يك شكل عمل نكرده اند. بدين روي، مكتب «محتوايي» را پديد آورده اند.
بررسي، مطالعه دقيق كتاب هاي صحابه نگاري نشان مي دهد كه به طوركلي، از نظر محتوا، دو مكتب فعال در اين زمينه وجود دارد: مكتب «تاريخي» از يك سو و مكتب «كلامي» از سوي ديگر. اين دو ديدگاه، تفاوت ها و تعارض هاي آشكاري را در صحابه نگاري ها از حيث محتوا و شرح حال صحابه به وجود آورده است. به ويژه در بيان شرح حالِ آن دسته از صحابه كه از نظر رفتار سياسي و فكري، هميشه نقد شده اند. در مكتب «تاريخي»، صحابه نگار فارغ از اينكه يك فقيه، محدث و متكلم است، در بررسي محتوا، منطبق بر مكتب مورخان عمل مي كند؛ يعني ذيل معرفي صحابه، به اخباري از او اشاره مي كند كه خوشايند برخي نيست، ولي در مكتب «كلامي»، اين گونه اخبار سانسور و يا نقد و غالباً رد يا توجيه مي شود. اين نوشتار در پي تبيين اين دو مكتب و تفاوت هاي آن دو با هم است.
ملخص الجهاز:
"ابن حجر نیز با اینکه با اندک مناسبتی برای اثبات صحابی بودن افراد تلاش کرده، اما درباره بسر، با بیان این مطلب که صحابی بودن او اختلافی است، نشان داده که او و عدهای دیگر برای گریز از تنزیه افرادی که چنین سابقه بدی دارند و بهطور کامل اصل عدالت صحابه را مخدوش کردهاند حتی حاضرند روایات و تصریحات علما را درباره صحابی بودن بسر، نادیده انگارند و صورت مسئله را پاک کنند.
Table of Contents A Comparative Study of Allamah Shahid Motahari and Allamah Misbah’s Views on the Theoretical Philosophy of History / Ahmad Reza Tahayori/ Maryam Hassan Poor 5 The Theory of ‘’Evolution of History’’ from the View of Professor Motahari / Javad Soleimani Amiri 35 Islamic-Iranian Community in the Eyes of the British Orientalists of the Qajari Period, with Emphasis on Itineraries / Imamali Sha’bani/ Noorollah Karimiyane Karimi / Mandana Ghanavati 55 The Development of Approaches to the Narrative about the Burial of the Martyrs of Karbala / Hussein Husseinian Moghadam / Ibrahim Gudarzi 73 Imam Ali's Strenuous Efforts to Establish the Pre-eminent Position of the Prophet Mohammad in the Muslim Society / Hamed Montazeri Moghaddam 103 The Historical and Theological Schools of Writing the Biography of the Prophet's Companions / Mohammad Reza Hedayat Panah 131 In the Name of Allah Concessionary: Imam Khomeini Educational and Research Institute Manager: Dr. Mohammad Reza Jabbari Editor in chief: Mahdi Pishvai Translation of Abstracts: Language Department of IKI."