خلاصة:
امامــان معصــوم(ع) کــه بعــد از رســول خــدا(ص) حجــت خــدا و جانشــین ایشــان بــه شــمار می رونــد، آشــناترین افــراد بــه تفســیر قــرآن می باشــند. بــر ایــن اســاس اگــر بخواهیــم کلام وحــی را معنــا کنیــم، اول بایــد بــه ســراغ امامــان معصــوم ع) برویــم. بــا توجــه بــه ایــن نکتــه در ایــن نوشــتار ســعی شــده اســت کــه بیانــات و مفاهیــم قرآنــی از ســیره و ســخن امــام جــواد ع) اســتخراج شــود تــا بــا پیــروی از شــیوه تبلیغــی آن حضــرت در عرضــه مطالــب بلنــد وحیانــی، بــا برخــی از معانــی آیــات الهــی نیــز آشــنا شــویم. ایــن موضوعــات شــامل روایــات ایشــان دربــاره قرآئــت قــرآن، تفســیر قــرآن و همچنیــن آیــات و ســوره هایی کــه امــام ع) در نمــاز می خواندنــد و بــه خوانــدن آن هــا در نمــاز و دعــا امــر مــی کردنــد، می باشــد.
ملخص الجهاز:
ايــن پيشــوايان بــزرگ هــر کـدام در عصـر خـود فعاليـت فرهنگـي داشـته در مکتـب خويـش شـاگرداني تربيـت ميکردنـد و علـوم و دانش هـاي خـود را توسـط آنـان در جامعـه منتشـر ميکردنـد، امـا شـرائط اجتماعـي و سياسـي زمـان آنـان يکسـان نبـوده اسـت ، مثـلا در زمـان امـام باقـر (ع)و امـام صـادق (ع)شـرائط اجتماعـي مسـاعد بـود و بـه هميـن جهـت تعـداد شـاگردان و راويـان حضـرت صـادق (ع)بالـغ بـر چهـار هـزار نفـر مي شـد، ولـي از دوره امـام جـواد (ع)تـا امـام عسـکري (ع)بـه دليـل فشـارهاي سياسـي و کنتـرل شـديد فعاليـت آنـان از طـرف دربـار خلافـت ، شـعاع فعاليـت آنـان بسـيار محــدود بــود و از اين نظــر تعــداد راويــان و پــرورش يافتــگان مکتــب آنــان نســبت بــه زمــان حضــرت صــادق (ع)کاهــش بســيار چشــمگيري را نشــان مي دهــد.
مـن همچنـان کـه بـه او خيـره شـده بـودم ، پيـش خـودم گفتـم : خداونـد گــروه إماميــه را از رحمــت خــود دور کنــد، آن هــا اعتقــاد دارنــد کــه پــروردگار متعــال ، اطاعــت توصيههاي قرآني امام جواد(ع) شمارٔە ٩١ 73 ايـن جـوان را بـر مـردم واجـب گردانيـده اسـت !
تفسير قرآن : ايـن روايـات شـامل چهـل و يـک موضـوع مي باشـد کـه در ايـن جـا فقـط بـه سـه مـورد اشـاره مـي شـود: اول : >لا تجـد قومـا يؤمنـون بـالله واليـوم الآخـر يـوادون مـن حـاد الله ورسـوله ولـو کانـوا آباءهـم أو ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ سال بيست و سوم 76 امام جواد)ع (و قرآن أبناءهـم أو إخوانهـم أو عشـيرتهم أولئـک کتـب فـي قلوبهـم الإيمـان وأيدهـم بـروح منـه ويدخلهـم جنـات ِ ِ ِ ِ ِ ٍ ِ ِ ِ ِ ِ ٍ تجـري مـن تحتهـا الأنهـار خالديـن فيهـا رضـي الله عنهـم ورضـوا عنـه أولئـک حـزب الله ألا إن حـزب الله هـم َ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ ِ المفلحون ِ نخواهــي يافــت کــه دوســتي بــا دشــمنان خــدا و رســول او کننــد هــر چنــد آن دشــمنان پــدران يـا فرزنـدان يـا بـرادران يـا خويشـان آن هـا باشـند.