خلاصة:
پیدایش هر برساخته نظری با شرایط اقتصادیـ اجتماعی مشخصی پیوند دارد. مفاهیم نظری در خلا ایجاد نمیشوند و بازتاب تعینات زندگی اجتماعی هستند. سواد مالی بهعنوان مفهومی نظری از این قاعده مستثنا نیست. در مقاله حاضر، برای واشکافی و فهم ابعاد مختلف سواد مالی، تلاش میشود زمینههای سیاسی و اقتصادی منجر به پیدایش این مفهوم، تبیینشده و ارتباط آن با سایر مقولههای نظری مانند نئولیبرالیسم، اقتصاد بازار، بازار کارا و غیره توضیح داده شود. از آنجا که سواد مالی مولود عصر مالیسازی است، بهناگزیر مالیسازی و دلایل بروز آن نیز تبیین میشود. هدف آن است که سواد مالی از طریق تبیین جایگاه و تاثیر آن در کلیت سیستم اقتصادی و اجتماعی حال حاضر توضیح داده شود. به همیندلیل، ارتباط سواد مالی با مالیسازی را واکاوی میکنیم و برای توضیح پدیده مالیسازی به دلایل بروز و ظهور اندیشه نئولیبرالیسم متوسل میشویم. پس از تبیین شرایط اقتصادی و اجتماعی موجده سواد مالی و تاثیر و جایگاه آن، تعاریف مختلف ارائهشده برای این واژه، روشهای سنجش آن و نیز مهمترین یافتههای پژوهشهای اخیر مرور میشوند.
There is a connection between emergence of every concept or theoretical construct and socio-economic conditions. Theoretical concepts never emerge from isolation they are products of material social life. There is no exception for financial literacy as a theoretical concept. So، In this paper، for explaining and dissecting financial literacy from different perspectives it is tried to illuminate the political and economical context of its emergence and also to determine its relation with other theoretical categories such as Neoliberalism، commodification، marketisation، market economy and efficient market. It is intended to describe financial literacy by specifying its place and role in the architecture of our current socio-economic system. In doing so، the link between financial literacy and financialization is examined and for outlining financialization inevitably we resort to reasons behind the origin of Neoliberalism. Then، the proposed definitions of، the methods and strategies used for measurement of financial literacy and also most important findings of researches on it are reviewed.
ملخص الجهاز:
بروز و ظهور اندیشة نئولیبرالیسم از دهة ١٩٧٠ به این سو، بازارهای مالی از تأثیر خود در اقتصاد کلان کلاسیک یعنی زمینه سـازی و تسهیل تبدیل پس اندازها به سرمایه گذاری (یا انتقال وجوه از دارندگان مازاد وجوه به متقاضیان ) فراتر رفته اند، به طوری که طی دهه های اخیر، رشد بخـش مـالی نسـبت بـه سـایر بخـش هـای ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1.
Financial literacy اقتصادی سریع تر بوده و اندازه و اهمیت آن در مقایسه با دهه های قبل تر از دید سنجه هایی چون سـهم در GDP، سـهم در اشـتغال ، حجـم دارایـی هـای مـالی ، و میـانگین دسـتمزدها افـزایش چشمگیری یافته است .
بنابراین ، برای فهم چرایی پدیدة مالی سازی ، باید به چرایی ظهور اندیشة نئولیبرالیسم پرداخته شود و توضیح داده شـود کـه چه ضرورتی به اتخاذ سیاست های نئولیبرالیسی وجود داشته است و مجموعة این سیاست هـا چـه هدفی را دنبال می کرده اند.
Organization for Economic Co-operation and Development بنابراین ، از منظر OECD، سواد مالی یکی از راه کارهایی است که از آن می توان برای بهبود امنیت اقتصادی افراد، بهبود رقابت و افزایش نوآوری در بازارهای مالی ، ارتقای سطح پس انـداز و سرمایه گذاری و افزایش رشد اقتصادی استفاده کرد.
Jump$tart Coalition for Personal Financial Literacy سواد مالی دانشجویان دبیرستان انجام داده بود، سواد مالی را «توانـایی یـک فـرد در اسـتفاده از دانش و مهارتش برای مدیریت اثربخش منابع مالی خود به منظور امنیـت مـالی در طـول عمـر» تعریف کرد.
Measuring Financial Literacy: Results of the OECD / International Network on Financial Education (INFE) Pilot Study, OECD Working Papers on Finance, Insurance and Private Pensions.
Financial Literacy among Australian University Students, Economic Papers, 22(1), 65–78.