خلاصة:
از دﯾﺮﺑﺎز وﻃﻦ ﻣﺎدر ﻫﺮ ﻗﻮم و ﻣﻠﺘﯽ ﺑﻮده و اوﻟﯿﻦ ﺟﺎﯾﮕﺎﻫﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ اﻧﺴﺎن ﺑﺪان ﺗﻌﻠﻖ ﺧﺎﻃﺮ ﭘﯿﺪا ﮐﺮده و ﺧﺎﻃﺮات ﺧﻮد را در آن رﻗﻢ زده اﺳﺖ و ﻫﻤﯿﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﺎﻋﺚ ﻋﺸﻖ ورزﯾﺪن اﻧﺴﺎن ﺑﻪ وﻃﻦ اﺳﺖ و در اﯾﻦ ﻣﯿﺎن اﮔﺮ وﻃﻦ دﭼﺎر ﮔﺮﻓﺘﺎری و ﻧﺎﺑﺴﺎﻣﺎﻧﯽ ﺷﻮد اﻧﺴﺎن ﻋﺎﺷﻖ وﻃﻦ ﭼﻮن ﻓﺮزﻧﺪی ﺧﻠﻒ از آن ﺑﻪ دﻓﺎع ﺑﺮﻣﯽﺧﯿﺰد و ﻫﻢ و ﻏﻢ ﺧﻮد را در راه آزادی و ﺳﺮﺑﻠﻨﺪیاش ﻣﯽﻧﻬﺪ و ﺻﺪای ﮔ ﯾﺎی وﻃﻦ ﻣﯽﺷﻮد و ﻃﻨﯿﻦ ﻋﺸﻖ را ﺳﺮ ﻣﯽدﻫﺪ و اﮔﺮ ﺷﺎﻋﺮی ﺧﻮش ﻗﺮﯾﺤﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺷﻌﺮش را در ﺧﺪﻣﺖ رﻫﺎﯾﯽ وﻃﻦ و ﺣﻞ ﻣﺸﮑﻼت آن ﻗﺮار ﻣﯽدﻫﺪ. در ﻣﯿﻬﻦ اﯾﺮان و ﻧﯿﺰ ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﻋﺮﺑﯽ ﻧﯿﺰ ﺷﺎﻋﺮاﻧﯽ ﺑﻮده و ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺻﺪای وﻃﻦ ﺷﺪه و در ﺳﺮﺑﻠﻨﺪی رﻫﺎﯾﯽ وﻃﻦ ﮐﻮﺷﯿﺪه و ﺷﻌﺮﺷﺎن را در ﺧﺪﻣﺖ اﯾﻦ ﻣﺎدر ﻣﻬﺮﺑﺎن ﻗﺮار دادهاﻧﺪ. در ﻣﯿﺎن ﺧﯿﻞ ﻋﻈﯿﻢ اﯾﻦ ﺷﺎﻋﺮان وﻃﻦ دوﺳﺖ ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻪ اﻣﯿﺮاﻟﺸﻌﺮا و ﯾﺎ ﻫﻤﺎن ﺷﺎﻋﺮ ﺑﻼط-اﺣﻤﺪ ﺷﻮﻗﯽ- اﺷﺎره ﮐﺮد ﮐﻪ در ﭘﯽ آﮔﺎﻫﯽ ﻣﻠﺖ ﻋﺮﺑﯽ ﮐﻮﺷﯿﺪه و ﺻﺪای وﻃﻦ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﯿﮕﺎﻧﮕﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ و ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﺷﺎﻋﺮی ﻋﺎﺷﻖ وﻃﻦ ﯾﻌﻨﯽ ﻣﯿﺮزاده ﻋﺸﻘﯽ ﮐﻪ در اوﺿﺎع ﻧﺎﺑﺴﺎﻣﺎﻧﯽ ﭼﻮن اوﺿﺎع زﻣﺎﻧﮥ ﺷﻮﻗﯽ زﯾﺴﺘﻪ و از ﻓﺴﺎد دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎی دوﻟﺘﯽ ﺗﺎ ﺑﺮﺧﯽ ﻗﺮاردادﻫﺎی ﺿﺪ وﻃﻨﯽ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻪ و ﺷﻌﺮش را در اﺧﺘﯿﺎر وﻃﻦ ﻗﺮار داده اﺳﺖ. اﯾﻦ پژوهش برگرفته از پایان نامه ای با عنوان «مقایسه اشعار سیاسی و وطن گرایی احمد شوقی و میرزاده عشقی» است به وطن گرایی در این دو شاعر پرداخته و چگونگی بیان دو شاعر و مضامین مختلف آن را با یکدیگر مقایسه کرده است.
ملخص الجهاز:
وطن گرایی در شعر احمد شوقی و میرزاده عشقی نسرین کلانترزاده ١، محمد جواد اسماعیل غانمی ٢ ١ کارشناس ارشد زبان وادبیات عرب ، دانشگاه آزاد واحد آبادان ٢ استادیار دانشگاه آزاد واحد آبادان چکیده از دیرباز وطن مادر هر قوم و ملتی بوده و اولین جایگاهی است که انسان بدان تعلق خاطر پیدا کرده و خاطرات خود را در آن رقم زده است و همین مسائل باعث عشق ورزیدن انسان به وطن است و در این میان اگر وطن دچار گرفتاری و نابسامانی شود انسان عاشق وطن چون فرزندی خلف از آن به دفاع برمیخیزد و هم و غم خود را در راه آزادی و سربلندیاش مینهد و صدای گویای وطن میشود و طنین عشق را سر میدهد و اگر شاعری خوش قریحه باشد شعرش را در خدمت رهایی وطن و حل مشکلات آن قرار میدهد.
در میان خیل عظیم این شاعران وطن دوست میتوان به امیرالشعرا و یا همان شاعر بلاط -احمد شوقی- اشاره کرد که در پی آگاهی ملت عربی کوشیده و صدای وطن در برابر بیگانگان شده است و نیز به شاعری عاشق وطن یعنی میرزاده عشقی که در اوضاع نابسامانی چون اوضاع زمانۀ شوقی زیسته و از فساد دستگاه های دولتی تا برخی قراردادهای ضد وطنی سخن گفته و شعرش را در اختیار وطن قرار داده است .