خلاصة:
هدف مقالة حاضر تاکید بر اهمیت پژوهش در حوزة واژگان پایه و بررسی انتقادی کتاب واژگان پایه فارسی از زبان کودکان ایرانی و طرح ملی شناسایی واژگان پایه فارسی از منظر روانشناختی، زبانشناختی، روششناسی و آموزشی است. در ابتدا به اهمیت موضوع واژگان پایه و تاریخچة تدوین کتاب اشاره میشود. سپس محتوای اثر توصیف و تحلیل میشود. به این ترتیب، پس از مروری بر فصلهای مختلف کتاب، نقدی اجمالی از بخشهای مختلف ارائه خواهد شد. به عبارت دیگر، پس از نقد بخش «بیمقدمه»، روششناسی طرح ملی شناسایی واژگان پایه نقد میشود و سعی میشود با اشاره به ابزارهای گردآوری داده در طرح ملی شناسایی واژگان پایه، تصویری انتقادی از روال استخراج واژگان طبقهبندی شده در کتاب ارائه میگردد. در ادامه دو بخش اصلی کتاب (جدولهای موضوعی و پلکانی و پایهای) دقیقتر نقد و تحلیل میشوند.
ملخص الجهاز:
اگر اهل زبـان این مجموعه میانگین واژه های قابل فهم برای یک گروه سنی خاص (واژگان پایه ) را در برقراری ارتباط متعارف و در موقعیت های اجتماعی متفاوت به کار ببرنـد، مـی تـوان از واژگان پایۀ عمومی (general core vocabulary) صحبت کـرد و در صـورتی کـه ایـن واژه های طبقه بندی شده و حوزه ای در امور آموزشی مورد استفاده قرار گیـرد، واژگـان پایه آموزشی خوانده می شوند (علاقه مندان ، ١٣٨٠ و مـک کـارتی و کـارتر، ٢٠٠٣: ٦).
از آن جملـه می توان به بدره ای (١٣٥٢)، ایمن (١٣٥٧)، سیف نراقی ، کزازی ، صدقی و شاکری یکتـا (١٣٦٣)، صـفارپور (١٣٧٠)، مهـدیزاده (١٣٧٠)، ضـرغامیان (١٣٧١)، شـکری (١٣٧٣)، صفرزاده (١٣٧٦)، شبیری (١٣٧٦)، غفاری (١٣٨٠)، اعلایی (١٣٨١)، سعیدنیـا (١٣٨١)، فکری (١٣٨٢)، نعمت زاده (١٣٧٩)، (١٣٨٧)، نعمت زاده و همکاران (١٣٨٤) و نعمـت - زاده و همکاران (١٣٩٠)، محمدی رفیع (١٣٨٥)، علوی مقدم (١٣٨٧)، نوری (١٣٩٠)، رجائی ، فضـلعلی و علیـزاده (١٣٩٠)، عـامری و ذوالفقـاری (١٣٩١)، دادرس (١٣٩١)، نعمت زاده (١٣٩١)، دستجردی کاظمی (١٣٩١)، صناعتی (١٣٩١)، علوی مقـدم و خیـر- آبـادی (١٣٩٣)، کـوکبی و چراغـی (١٣٩٢)، و رمضـانی (١٣٩٣) اشـاره کـرد.
K. Ogden) ، بریـد (١٩٣١ ,Breed) ، شـامباو و شـامباو ( & Shambaugh ١٩٢٨ ,Shambaugh) و (١٩٢٩ ,Shambaugh &Shambaugh )، هـورن (١٩٢٩ ,Horn)، هبـــل (١٩٣٨ ,Hebel)، ســـیگرز (١٩٣٩ ,Seegers) ، اســـتون (١٩٣٩ ,Stone)، کـورتیس (١٩٣٨ ,Curtis H)، هاکـت (١٩٣٨ ,Hockett)، بتـز (١٩٣٩ ,Betts)، برگلانـد (١٩٣٧ ,Berglund)، دارل و سـالیوان (١٩٣٨ ,Helen &Durrell )، گـری و همکـاران (١٩٤٠ ,.
J. McCarthy)، دولچ (١٩٥١ ,Dolch)، راسـل (١٩٥٤ ,Russell)، آگـدن (١٩٦٨ ,Charles Kay Ogden)، هیلریچ (١٩٧٨ ,Hillerich)، اسـمیت و اینگرسـول (١٩٨٤ ,Ingersoll &Smith )(١٩٨٤، فـار، کلهـر، لـی و بورسـتوک (١٩٨٩ ,Beverstock &R.