خلاصة:
فن بیان مهارتی چندوجهی است که با برخی عوامل زبانی و غیرزبانی مرتبط است و از زبان عادی و روزمرة گویشوران که تنها برای ایجاد ارتباط بهکار میرود، پیچیدهتر است. در این مقاله، نگارندگان کوشیدهاند با رویکردی شنوندهمحور، با دخیل دانستن 21 شاخص از عوامل زبانی، پیرازبانی، فرازبانی و پادگفتمانی، کیفیت گفتار و فن بیان ده سخنگوی فارسیزبان را ازدیدگاه صد شنوندة فارسیزبان ارزیابی کنند تا روشن شود که بهنظر آنها، کدامیک از عوامل نشانهشناختی مذکور بر کیفیت فن بیان سخنوران تاثیر بیشتری دارد. انتخاب این مولفهها و شاخصهای موثر بر فن بیان، از اصول و نظریههای گرایس (1975)، یول و برون (1989) و ادلوند و گاستافسون (2013) در چارچوب نشانهشناسی اکو (1979) برگرفته شده است. پس از گردآوری 21 هزار پاسخ از نظرسنجی جامعة آماری، نتایج حاصل از آمار توصیفی و استنباطی نشان میدهد که پرسشنامه از سطح پایایی 89 درصد و اعتبار درونی 872/ 0 برخوردار است و بهنظر شنوندگان فارسیزبان، ازبین چهار عامل بررسیشده، بهترتیب عاملهای نشانهشناختی پیرازبانی و فرازبانی امتیاز بیشتری از دو عامل دیگر در نظرسنجی فن بیان ده سخنور فارسیزبان داشتهاند. بهسخن دیگر، شنوندگان تاثیر عوامل پیرازبانی و فرازبانی را در کیفیت فن بیان فرد سخنگو موثرتر از عوامل زبانی و پادگفتمانی میدانند. با توجه به معرفی و تعیین میزان و درصد مشخصههای مربوطه، امکان تعیین راهکارهای بهبود و تقویت عناصر تاثیرگذار در کیفیت فن بیان برای زبان فارسی وجود دارد.
ملخص الجهاز:
"Minimum, Maximum, Mean and Standard Deviation of the Native Speakers from the Overall Score of Participant's Listeners Given to the Speakers' Speech Quality شمارة فیلم نمونه های گفتار حداقل امتیاز حداکثر امتیاز میانگین کل انحراف معیار رتبة فرد سخنگو کل 19 75 41/98 13/4 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 20 19 27 19 19 19 19 19 23 19 74 67 75 50 67 71 74 69 55 75 44/92 40/92 49/65 27/46 45/7 44/4 49/99 33/53 51/56 32/02 11/69 11/74 12/33 7/49 11/91 11/25 11/18 10 10/8 9/31 5 7 3 10 4 6 2 8 1 9 با مقایسة پرسش ٢٠ در هر پرسش نامه و میـانگین امتیـازات شـنوندگان بـه ١٩ مشخصـة دیگر، نتیجة یکسانی نیافتیم ؛ یعنی پس از امتیازدهی (ضـعیف تـا عـالی ) شـنوندگان بـه تـکتـک مؤلفه ها در ١٩ مشخصه ، درپایان طی یک سؤال، از آنها پرسیده می شد که به نظر شـما درکـل ، فن بیان این سخنگو چگونه است .
The Listeners' Mean Score Given to "Non-linguistic Factors" of Speakers میانگین نمرة شنوندگان به مشخصه های فرازبانی ، بیش از حد متوسط آن (١٤) است و تفاوت معنی دار دارد؛ بنابراین ، نگرش افراد به این عامل نشان می دهد که مشخصه های فرازبانی بر کیفیت فن بیان مؤثر هستند (جدول ١١)."