خلاصة:
در این نوشتار سخن از مخلوقاتی نامحسوس در ادیان اسلام و زردشت است که در آفرینش، استمرار و فرجام جهان نقش مهمی را برعهده دارند.
در جای جای قرآن کریم بر وجود ملائکه تصریح و بر لزوم ایمان به آنها تاکید شده است. دراسلام فرشتگان مسئولیت های گونه گونی بر عهده دارند ازقبیل: نگهداری عرش و ستایش لاینقطع ذات کبریایی، فراهم کردن اسباب بارش باران و غرش ابرها، یاری مومنان در کارزارها، ثبت و ضبط کردار بندگان و...
در اوستا، به صراحت بر وجود وتکاپوی فروشی ها، یاران مینوی مزدا، تصریح و بر اهمیت بنیادین فعالیت آنان تاکید شده است. اهمیت حضور این موجودات آسمانی در اداره هستی تا جایی است که اهورا مزدا جایگاه خطیر و حساس فروشی ها را فرایاد زردشت می آورد تا مبادا اشونان(مومنان) کوچکترین جسارتی بر ساحت آنان وارد سازند و بتوانند با توسل به آنان و تحمید آنان از برکات مادی و مینوی ایشان برخوردار گردند.
این مقاله عمدتا با استناد به خود کتب مقدس قرآن کریم و اوستا، نقاط افتراق و اشتراک مفاهیم، جایگاه، ساختار وجودی، طبقه بندی، کارکردها و دیگر اوصاف ملائکه در اسلام را با فروشی ها در اوستا می نمایاند.
ملخص الجهاز:
"درآیه ١٩ سوره زخرف نیز پس از رد کردن دیدگاه مشرکان به این نکته اشاره شده است : وجعلوا الملائکۀ الذین هم عباد الرحمن إناثا أشهدوا خلقهم ستکتب شهادتهم ویسألون یعنی :«و فرشتگانی را که خود بندگان رحمانند مادینه [و دختران او] پنداشتند آیا در خلقت آنان حضور داشتند گواهی ایشان به زودی نوشته می شود و [از آن ] پرسیده خواهند شد».
شفاعت فرشتگان : در برخی از آیات قرآن کریم به روشنی بر امکان شفاعت فرشتگان البته برطبق مشیت الهی تاکید شده است وقالوا اتخذ الرحمن ولدا سبحانه بل عباد مکرمون * لا یسبقونه بالقول وهم بأمره یعملون * یعلم ما بین أیدیهم وما خلفهم ولا یشفعون إلا لمن ارتضی وهم من خشیته مشفقون (انبیاء :٢٨-٢٦)[«و گفتند [خدای ] رحمان فرزندی اختیار کرده منزه است او بلکه [فرشتگان ] بندگانی ارجمندند * که در سخن بر او پیشی نمیگیرند و خود به دستور او کار میکنند*آنچه فراروی آنان و آنچه پشت سرشان است میداند و جز برای کسی که [خدا] رضایت دهد شفاعت نمیکنند و خود از بیم او هراسانند».
٢. در اوستا چندان که از ظواهر مضامین آیات آن برمی آید، التزام جدی و شرعی بر ایمان به وجود فروشی ها مطرح نیست ، در حالیکه در قرآن کریم ، باورمندی به وجود و حضور ملائکه در هستی از ملزومات ایمان به خدا و رسالت پیامبر اکرم می باشد و انکا ر ایشان از مصادیق کفر شمرده شده است ."