خلاصة:
روابط سیاسی افغانستان و پاکستان دوران ۶۳ سالهای خود را با فراز و نشیب زیاد، همراه با تلخی و سوء نظر به همدیگر، بدون چشمانداز روشن، نسبت به بهبو دآن پشت سرگذاشته است.
مهمترین عامل، بحران در روابط سیاسی دو کشور به دو معاهدهای گندمک و دیورند بر م یگردد، این دو معاهده در زمان تسلط انگلیس بر هندآن روز میان انگلیسها و شاهان افغانستان؛ اولی توسط محمد یعقوب خان و دومی توسط عبدالرحمن خان به امضا رسیده، که بر اسا س آنها بخشی از سرزمین تحت حاکمیت افغانستان؛ جدا و به هند آن روز ملحق، و براساس آن مرز میان افغانستان و هند پریتانوی معی نگردیده است. بعد از استقلال هند و تقسی مآن په د وکشور, هند و پاکستان؛ بر اساس وافق میان مسلمانان و هندوها قسمت جدا شدهای از سرزمین افغانستان جزء خاک پاکستان قرا رگرفقت.
در دوران ریاست جمهوری آقا ی کرزی با وجود انتظارات زیاد مبنی بر حل منازعه دیورند با پاکستان با گذشت ٩ سال شان از دوره ریاست جمهور ی که همزمان با ریاست جمهوری آقای مشرف وآقای زرداری بوده بدون نتیجه، ملموس و روشن و برداشت گامهای عملی در جهت حل منازعه بلکه با اتهامات و رویارویی جدید سپری گردیده است شاید خارجیها با قومیت حاص ذی نفود نع حود را د رنداوم منازعه بداند, اما مصالح دو کشور میطلبد که مرز موجود با یکسری الحاقات، مورد تواقق طرفین واقع شود آن هم د رقلب دیالوگ بین د وکشور به دور از مداخله خا رجیها.
تحقیق حاظر به موارد متذ کره به تصیل سخن گفته و راه حل نیزارائه نموده است.