خلاصة:
کتاب «اروپا از دوران ناپلئون» کتابی است جامع در تاریخ اروپای لیبرال (نه تاریخ لیبرال اروپا) بهقلم دیوید تامسن، فیلسوف سیاسیِ لیبرال مشربِ انگلیسی که علیرغم پافشاریاش در موضع لیبرالیستی در تبیین، نقد و بررسی کلیت یکپارچهای از اروپا که میراث تاریخیاش را از عوامل یگانهآفرین و وحدتزا میگیرد؛ اما غفلت از نکتهای قابل اعتنا، نگرش تاریخی تامسن در تاریخ اروپا را با چالش مواجه میکند و آن عدم تدقیق بر آن دسته از عوامل تاریخی در قرون جدید است که تفکر یکپارچهگرایانۀ تامسن از اروپای معاصر را مخدوش میکند. به نظر تامسن درک تاریخ «مدرن اروپا» تنها با پژوهش در نیروهای فراگیر امکانپذیر است که در طول زمان بر شکل گیری آن از بریتانیا تا بالکان تاثیرگذار بودهاند. بدین سبب وی برمجموع عواملی کلی نظیر رشد جمعیت، صنعتی شدن، توسعه ماوراء بحار، دموکراسی، سوسیالیسم و ناسیونالیسم و روابط میان جنگ و انقلاب تاکید میگذارد. تامسن این عوامل را نه کشور به کشور بلکه مرحله به مرحله در روح کلیت اروپا تا شکلگیری تمدن و فرهنگ آن در طول دو قرن اخیر بررسی میکند. در حالیکه با تدقیق در عبارت فوق مشخص است که تامسن مجموعۀ عواملی که زمینه را برای وارد شدن به اروپای مدرن فراهم کرده را نادیده گرفته است.
ملخص الجهاز:
"اقتصاد و استراتژی یکی از مشخصه های اساسی قرون جدید اروپا سـربرآوردن ، قـدرت یـابی و سـپس نزول قدرت های بزرگ در هر دورة تاریخ اروپا و در نهایت بقول پل کنـدی «ظهـور و سقوط قدرت های بزرگ » است که تامسون نیز بطور بطئی آنهـا را در ٢٠٠ سـال اخیـر بررسی می کند اما از آنجا که تامسن نظری یکپارچه گرایانه از فرهنگ و تمدن اروپـائی دارد؛ چندان در ردیابی بنیادین تغییراتی که عملا از ٥٠٠ سال اخیر در موازنـه اقتصـادی و نظامی بهمراه آنچه که در امور سیاسی جهان روی داده است توفیق نمی یابد چرا کـه وی این پیشینه های همبسته را نادیده گرفته و مباحث کتـاب خـود را از انقـلاب کبیـر فرانسه آغاز می کند، چنانکه گوئی تبار تاریخی اروپا را نادیده انگاشته شده و فرامـوش می کند که در یکپارچه نگری اروپائی اش ، اقتصـاد و اسـتراتژی همپایـۀ امـور سیاسـی نقش آفرین است .
از نظر تامسـن در این دورة تاریخی کشورها و ملت های اروپائی از کنش ها و واکنش هـای مـداوم و پیوســته برخــوردار بــوده انــد، از روی عقایــد، نهادهــا و زنــدگی اجتمــاعی یکــدیگر الگوبرداری کرده ، چنان که حتی سبک های زندگی شان متمایل به بیکـدیگر و تـابع بـه یک الگوی واحد و بزرگ بوده است و به تعبیـری از یـک گذشـته مشـترک یـا میـراث تاریخی مشترک بهره برده که می توان آن را بررسی روندهای کلی و عمومی ملت هـای اروپائی دانست اما این روح حاکم بر اروپائیان که بعنوان یک میـراث تـاریخی بـه آنـان یکپارچگی می دهد، نه آنگونه که تامسن ، آغازین مباحث کتاب را انقلاب کبیـر فرانسـه و پیامدهای آن قرار داده بلکه به میزان قابل توجهی به دورة موسوم به قـرون جدیـد بـا همه انقلابات اساسی در همۀ ابعاد فرهنگ و تمدنی اروپا بر می گردد."