خلاصة:
این پژوهش به تحلیل عوامل موثر بر اشتغال در ایران به تفکیک نه بخش در
دوره 1390 - 1353 پرداخته است. بر اساس نتایج به دست آمده از برآورد الگوهای پویای
توابع اشتغال به روش ARDL ، در تمام بخش های اقتصادی، تولید اثر مثبت و سرمایه
سرانه به عنوان شاخصی از هزینه نسبی استفاده از نیروی کار اثر منفی بر اشتغال داشته
است. در ضمن، بهره وری کل عوامل تولید به عنوان شاخصی از فناوری، فقط در بخش های
کشاورزی، صنعت، آب، برق و گاز، ارتباطات و سایر خدمات بر تقاضای نیروی کار اثر منفی
و معنادار داشته است. بدین ترتیب، افزایش رشد تولید نقش مهمی در افزایش اشتغال
دارد؛ ولی از اثرات منفی افزایش سرمایه سرانه و پیشرفت فناوری بر اشتغال نباید غافل
شد.
پی شبینی انجام شده بر اساس توابع اشتغال بخشی، نشان م یدهد که در صورت تحقق
متوسط رشد اقتصادی 8 درصد در سال، طی برنامه ششم توسعه، متوسط سالانه خالص
ایجاد اشتغال حدود 949 هزار نفر خواهد بود و نرخ بیکاری به 9 درصد تنزل خواهد یافت
ملخص الجهاز:
"در سند چشمانداز جمهوری اسلامی ایران در افق 1404 هجری شمسی، وضعیت اشتغال کامل برای نیروی کار در افق چشمانداز هدفگذاری شده و در برنامه ششم توسعه Islam & Islam (2015) Inclusive Growth مقرر شده است در سال 1400، نرخ بیکاری به 6/8 درصد تنزل یابد که برای تحقق آن لازم است بهطور متوسط سالانه 975 هزار نفر به جمعیت شاغل افزوده شود.
بر اساس نتایج بهدست آمده از برآورد الگوهای اقتصادسنجی، توابع اشتغال در دوره 1390-1353، در تمامی بخشهای اقتصاد بهترتیب متغیرهای ارزشافزوده و شاخص سرمایهبری (نسبت موجودی سرمایه به شاغلین) اثر مثبت و اثر منفی معناداری بر تقاضای نیروی کار دارند و متغیر بهرهوری کل عوامل تولید تنها در پنج بخش کشاورزی، صنعت، آب و برق و گاز، ارتباطات و سایر خدمات بر اشتغال اثر منفی و معنادار دارد.
در پایان مطالعه، به پیشبینی تقاضای نیروی کار در سالهای برنامه ششم توسعه در قالب دو گزینه منتخب پرداخته شد که بر اساس نتایج بهدست آمده، در صورت تحقق رشد اقتصادی به میزان 1/5 درصد در سال طی برنامه ششم توسعه، متوسط سالانه خالص ایجاد اشتغال حدود 638 هزار نفر خواهد بود که در مقایسه با متوسط عرضه جدید نیروی کار به میزان 836 هزار نفر کافی نیست؛ مگر اینکه نرخ رشد تولید و سرمایهگذاری افزایش بیشتری یابد و روند افزایش سرمایه سرانه در بخشهای اشتغالزا ملایم گردد."