خلاصة:
شهرنشینی به عنوان دومین انقلاب در فرهنگ انسان، باعث دگرگونی در روابط متقابل انسانهاومحیط شده است. در دهههای اخیر به موازات نظریههای توسعه پایدار و توسعه پایدار شهری ایده ارتقای کیفیت زندگی که خود موجبات زیستپذیر بودن شهرها را سبب میشود جای خود را در ادبیات برنامهریزی شهری باز کرده است و به همین دلیل قابلیت برخورداری از خصوصیات زیستپذیری برای شهرها و به ویژه کلانشهرها ضرورت یافته است. هدف این پژوهش بررسی قابلیت زیست پذیری مناطق کلانشهر اهواز در راستای توسعه پایدار است. روش تحقیق، توصیفی تحلیلی با هدف کاربردی می باشد. داده های موردنیاز برای تحلیل از نوع کمی و کیفی میباشند.که با استفاده از مدل تاپسیس به تحلیل آنها پرداخته شده است. دادهها با بهرهگیری از نرمافزار SPSS، ARCGIS، و مدل TOPSIS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. جامعه آماری شامل مناطق و شهروندان کلانشهر اهواز می باشند. نتایج پژوهش نشان می دهد که درمیان مناطق کلانشهر اهواز منطقه 2 با امتیاز0.74 به نسبت سایرمناطق در وضعیت برخوردارتری درقرار دارد ومنطقه 7 با امتیاز0.25دربدترین وضعیت زیست زیست پذیری قرار دارد. ودر میان ابعاد بکار رفته درپژوهش حاظر بعد زیست محیطی با امتیاز0.63بیشترین تاثیر را دروضعیت زیست پذیری کلانشهر اهواز داراست. که با این روند کنونی به سمت توسعه پایدار پیش نخواهد رفت.
ملخص الجهاز:
برنامه ریزی راهبردی توسعه محلات دارای فقر شهری، با استفاده از تکنیک (AIDA) (مطالعه موردی : بافت فرسوده اهواز) 1 امیر نظرپور دزکی 2 دکتر طاهر پریزادی 3 سعید حیدری نیا 4 رضا نظرپور دزکی تاریخ دریافت : ١٣٩٦/٠١/١٧ تاریخ پذیرش : ١٣٩٦/٠٦/٢٠ چکیده : شهرنشینی به عنوان دومین انقلاب در فرهنگ انسان ، باعث دگرگونی در روابط متقابل انسان هاومحیط شده است .
در نظریه های برنامه ریزی، فقر شهری به عنوان یک پدیده چندبعدی که نماد کالبدی و تمرکز اصلی آن را در پهنه مناطق مسئله دار و نابسامان شهری همچون بافت فرسوده ، سکونتگاه های غیررسمی، سکونت در محدوده حاشیه ای شهرها میبینیم مستلزم رویکردی مناسب برای برنامه ریزی در جهت حل مسائل ، توسعه و توانمندسازی در همه ابعاد میباشد (سرور، روستا؛ ١٣٨٩: ٢)؛ اسکان غیررسمی و بافت های ناکارآمد و فرسوده ازجمله پدیده های ناشی از گسترش شهرنشینی سریع و از جلوه های بارز فقر شهری هستند که در شکلی برنامه ریزی نشده و خودرو درون یا اطراف شهرها ظاهر میشود.
رویکرد نوینی از برنامه ریزی راهبردی، بنام راهبردهای توسعه شهر در دهه اخیر برای حل مشکلات شهری مطرح شده است ، که به وسیله اتحادیه شهرها (City alliance) و بانک جهانی(World bank) حمایت میشود و از طریق به کارگیری تکنیک های مشارکتی و ظرفیت سازی اجتماعی سعی در توسعه پایدار شهری دارد (استادی، توکلی نیا، صرافی، ١٣٨٧: ٣٩).
تکنیک مورداستفاده در این پژوهش ، تکنیک تحلیل عرصه های تصمیم گیری مرتبط (AIDA) است که جهت برنامه ریزی برای شناسایی بهترین راهبرد توسعه محلات و حل مسئله فقر شهری در محلات هدف برنامه ریزی، بکار گرفته شد.