خلاصة:
در هم تنیدگی امر سیاسی و اجتماعی، نیروهای اجتماعی را به عرصه سیاست پیوند می دهد. زنان از مهم ترین نیروهای اجتماعی اند، در ایران پس از انقلاب اسلامی، دولت های مختلف تلاش هایی در حوزه های مختلف اجتماعی- فرهنگی در رابطه با زنان صورت داده اند. مقاله حاضر در صدد است تا به بررسی وضعیت اجتماعی زنان در عرصه مدیریت مناصب دولتی، اشتغال و بیکاری، آموزش و تحصیلات و سرپرستی خانوار از دولت های پنجم تا یازدهم جمهوری اسلامی ایران بپردازد. برای نیل به این هدف از روش تحلیل ثانویه استفاده شده و نتایج ذیل حاصل گردیده است؛ حضور زنان در عرصه مدیریت مناصب دولتی طی دو دهه روند صعودی داشته اما این رشد در سطوح پایه و میانی مدیریت بوده است. از نظر اشتغال وضعیت زنان در دهه هفتاد نسبتا بهتر از دهه هشتاد بوده و روند بیکاری برای زنان از دهه 80 سیر صعودی داشته است. از سوی دیگر روند اشتغال و تحصیلات زنان هماهنگ با یکدیگر پیش نرفته است. تحصیلات و اشتغال زنان در دوره دوم آقای خاتمی و دوره اول آقای احمدی نژاد از وضعیت بهتری نسبت به دوره های قبل و بعد برخوردار بوده است و پیش از این دوره زمانی اشتغال بر تحصیلات پیشی گرفته و از دوره دوم آقای احمدی نژاد تا دولت آقای روحانی این روند معکوس شده و تحصیلات از اشتغال سبقت گرفته است.در عرصه سرپرستی خانوار، درصد زنان سرپرست خانوار از 7.5 درصد در دولت اول آقای هاشمی رفسنجانی به 12.9 درصد در دولت آقای روحانی رسیده است و طی این دوره زمانی هویت زنان سرپرست خانوار دستخوش تحول شده است بطوری که طی یک دهه اخیر عمده زنان سر پرست خانوار را زنان خودسرپرست و بی همسر در اثر طلاق تشکیل داده اند.
ملخص الجهاز:
مقاله حاضر در صدد است تا به بررسي وضعيت اجتماعي زنان در عرصه مديريت مناصب دولتي، اشتغال و بيکاري، آموزش و تحصيلات و سرپرستي خانوار از دولت هاي پنجم تا يازدهم جمهوري اسلامي ايران بپردازد.
نمودار١ ١- مقايسه درصد مديران و مقامات عالي رتبه به تفکيک جنسيت ، دوره هاي پنجم تا يازدهم رياست جمهوري ١٣٩٤-١٣٦٨ )به تصویرصفحه رجوع شود) فريبا شادمهر (١٣٨٣) نيز در تحقيق نگاهي به حضور مديريتي زنان در ايران و جهان به اين نتيجه رسيده است که از مجموع کل زنان شاغل در کشور فقط ١٧ درصد جايگاه مديريت کسب کرده اند؛ در حالي که مقايسه سطح تحصيلات زنان و مردان در جايگاه هاي مديريتي مشابه نشان مي دهد که زنان مدير از سطح تحصيلات بالاتري نسبت به مردان بهره مندند.
وضعيت اشتغال بررسي ميزان شاغلين بالاي ١٠ سال در دولت هاي مختلف ايران پس از جنگ تحميلي حکايت از آن دارد که در دوره ششم و هفتم رياست جمهوري (دوره دوم آقايهاشمي رفسنجاني و دوره اول آقاي خاتمي) درصد زنان شاغل افزايش يافته اما پس از آن از دوره هشتم تا يازدهم نرخ اشتغال زنان تا حدودي روند نزولي داشته است .
نمودار ذيل گسست جنسيتي رو به صعودي را در عرصه اشتغال به نمايش مي گذارد که ملاحظه اين گسست از دو منظر قابل تحليل است ؛ در سطح نگرشي با توجه به تحولات اجتماعي رخ داده نظير رشد فردگرايي، رشد نرخ طلاق و افزايش زنان خود سرپرست ، مطالبه براي شغل افزايش يافته اما از منظر ساختاري اشتغال زنان در برنامه ريزيها و سياستگذاريهاي دولت ها کمرنگ بوده که دليل عمده آن در اولويت نبودن اشتغال زنان با توجه به مقوله تفاوت جنسيتي است .