خلاصة:
جریان «احمد الحسن بصری»، یکی از جریان های خطرناک در موضوع مهدویت است و به دلیل بعضی ویژگی ها، متمایز از سایر مدعیان. از سویی، در چند سال اخیر، فعالیت های تبلیغی این جریان در اشکال مختلف تبلیغی افزایش یافته و از سوی دیگر، گرایش بعضی از مذهبی ها به این جریان، حساسیت موضوع را افزایش داده و لذا ضرورت نقد و بررسی این جریان و نشان دادن اشکالات آن را دو چندان می کند. احمد الحسن بصری که مدعی است مهدی اول و یمانی موعود است، خود را همانند دیگر امامان، بهره مند از علم الاهی و از هرگونه اشکال و اشتباه مصون می داند؛ در حالی که کتاب های وی مشحون از اشتباهات قرآنی، فقهی، کلامی و فلسفی است به مسئله اصلی این مقاله، ارائه سه شگرد و اشکال حدیثی احمد الحسن بصری است که به شیوه توصیفی، تحلیلی و انتقادی، نشان داده خواهد شد: اشکال، تناقض گویی در رویکرد رجالی؛ اشکال مربوط به مخالفت وی با روایات مربوط به شیوه صلوات فرستادن بر معصومین و پنج مورد از موارد تفسیر اشتباه روایات توسط وی. نگاشته پیش رو به موارد مذکور پرداخته است.
ملخص الجهاز:
"احمد الحسن تصریح میکند که روایت نقل شده توسط غالیان را نباید پذیرفت؛ حال سوال این است که با کدام علم، راویان غلو کننده معرفی میشوند؟ مگر یکی از اهداف علم رجال، معرفی غالیان نیست؟ این ادعا که از طریق متن، میتوان غالی بودن راوی را شناخت، دقیق نیست؛ چراکه در مورد فضایل اهل بیت:، رویکردهای متفاوتی وجود دارد و هر کس میتواند با نوع دیدگاه خود، متن روایت را غلوآمیز قلمداد کند و در نتیجه، راوی را غالی بخواند؛ در حالی که بر اساس رویکرد دیگر، متن روایت، به صورت دقیق، گویای فضایل معصومین: است و غلوی در آن بهکار نرفته؛ این، در حالی است که با استناد به علم رجال، راویان غالی، صراحتا شناسایی خواهند شد.
وی در کتاب نصیحتی برای طلاب حوزههای علمیه و هر کس طالب حق است (ترجمه نصیحه الی طلبۀ الحوزات العلمیه)، بعد از اشاره به این نکته که روایات همانند آیات قرآن، محکم و متشابه دارند، روایت سمری را از روایات متشابه قلمداد میکند و ضمن نقل قول از بعضی علمای شیعه درباره توجیه روایت سمری، تفسیر خود از روایت را چنین بیان میکند: و اگر این کلام برایت کافی نیست، از باب «آنها را ملزم کنید به آنچه خود آنها به آن ملزم هستند»؛ میگویم: قانون و قاعده عقلی که در منطق و أصول مورد قبول همه است، این است که «قضیه مهمله به قوه جزئیه باقی میماند» و قضیه موجود در روایت سمری (..."